VELIKI MAJSTOR IZ BAVANIŠTA

NAGRADA ZADUŽBINE MOMO KAPOR

Slikar Vasilije Vasa Dolovački, novi dobitnik Nagrade Momo Kapor za likovnu umetnost, umetnik je čije delo predstavlja i svojevrsni nastavak velike škole vojvođanskog slikarstva iz devetnaestog veka

Živimo u vreme kada je u našoj sredini zaštita lika i dela eksperimentalnih umetnika postala državni projekat. Naša mala kulturna scena izraz je potpune totalitarne prevlasti samo jedne, soroševske vrste umetnosti. Najvažnije nagrade za likovnu umetnost dodeljuju se isključivo avangardnim umetnicima, jer ako nečije delo nije po ugledu na zapadno, neće biti primećeno a još manje nagrađeno. Provincijalna snishodljivost i kulturni autošovinizam vodećih predstavnika naše likovne umetnosti ukazuje na potpunu neobaveštenost o stanju u svetu.

Na najživljoj likovnoj sceni u svetu kakva je kineska, najcenjeniji su slikari, njihova dela dostižu astronomske vrednosti na tržištu, a slično je i u Evropi. Najveći živi umetnici u svetu su slikari Anselm Kifer i Gerhard Rihter a i mlađi poput Petera Doiga i drugih su najpozicioniraniji. Vodeća galerija u svetu, londonska „Sači i Sači“, pre više godina izdala je saopštenje za javnost da je slika i dalje preovlađujući vid interesovanja u galerijskom i stvaralačkom smislu.

[restrict]

Zato je od velike važnosti osnivanje i dodeljivanje Nagrade Zadužbine „Moma Kapor“ koja se svake druge godine daje likovnim umetnicima, naizmenično sa književnicima, jer je Kapor bio literata i slikar. Nagradu su do sada dobili neki od najvrednijih likovnih stvaralaca u Srbiji – Vladimir Dunjić, Mirjana Maoduš i Željko Đurović. Njihov rad skoro da je neprimetan na nivou službenih medija, profesora sa umetničkih akademija i žirija za nagrade, kao što bi i slikarstvo Mome Kapora u ovom vremenu ostalo po strani. Neobičan je značaj ove nagrade, tiha većina srpskih umetnika, slikara, vajara, crtača i grafičara odavno je izgubila medijsku i galerijsku bitku, neprimetni su u odnosu na glasne i agresivne eksperimentatore, čiji je rad Moma Kapor tako uspešno analizirao i negativno se odredio prema njemu, u jednoj od najboljih i najobimnijih memoarsko-esejističkih naših knjiga o likovnoj umetnosti, u Uspomenama jednog crtača. Kapor je kao slikar i književnik bio duhovni aristokrata, nije se gurao u prve redove da dobije neko priznanje, već je skromno bio svestan postojanja genija srpske i evropske umetnosti, kao što su Leonid Šejka, Dado Đurić, Ljuba Popović i drugi o kojima je tako rado i nadahnuto pisao. Uglavnom se bavio tom svojom generacijom, nije javno iznosio svoje stavove o mlađim stvaraocima, ali za njih posredno saznajemo na osnovu nagrade koja nosi njegovo ime. Bio je to, kako sada vidimo, veliki i nesebični borac za srpsku kulturu i umetnost pa njegova nagrada ima posebnu specifičnu težinu. Pre svega je Kapor bio krajnje kritičan i ironičan kako je samo on umeo da bude prema pojavama u svetu, zato što je bio svestan duhovne i izvođačke nadmoći srpskih umetnika.

Ove godine dobitnik Nagrade za likovnu umetnost Zadužbine „Moma Kapor“ je slikar, profesor i magistar Vasilije Vasa Dolovački, rođen u Banatu, u Bavaništu 1960. godine. Možda bi bilo dobro uporediti rad te dvojice slikara. Kapor i Dolovački su završili beogradsku Likovnu akademiju, prvi u vreme kada su na njoj predavali slavni Nedeljko Gvozdenović i Ljubica Cuca Sokić, a drugi u vreme Mladena Srbinovića, Mirjane Koke Mihać, Momčila Mome Antonovića i Dragana Lubarde. Formirali su se kao slikari i crtači, ne baveći se grafikom i stvarali neko vreme uporedo, kao savremenici, svaki na svoj način, baveći se najlepšom i najstarijom temom likovne umetnosti – ženom i njenom lepotom. Kapor je otišao korak dalje pa je slikao i anđele ili omaže velikim slikarima iz prošlosti. Dolovački se nije bavio istorijskim tipom likovne posvete, kako bi se nekada reklo udivljenjem, ali se iz njegovog rada vidi koliko ima poštovanja prema Paji Jovanoviću, Urošu Prediću i Miljenku Stančiću. Njegovi anđeli su vojvođanske devojčice i devojke koje slika u izmaglici samo njemu svojstvenog sfumata, na razmeđi poetskog realizma i postimpresionizma. Da su živi, tako bi danas slikali Kosta Miličević, Mališa Glišić i Konstantin Danil, njegov daleki uzor. Jasno je da umetnost Dolovačkog predstavlja nastavak velike škole vojvođanskog slikarstva iz devetnaestog veka (…) Njegovo slikarstvo izraz je jednog od najprofesionalnijih shvatanja umetnosti na sadašnjoj srpskoj likovnoj sceni, on slika ozbiljno, analitički uporno, promišljeno ali i poetično. Savladava mnoge, pa i najteže teme, od ženskog akta, pejzaža do mrtve prirode i arhitekture enterijera i eksterijera. Njegova platna izražavaju neobičnu volju za kvalitetom, jedan je od retkih naših slikara čiji rad sa godinama ne sustaje, ne opada u izrazu i vrednosti.

Momo Kapor bi bio zadovoljan da nagrada koja nosi njegovo ime ode u ruke mlađeg poetskog realiste, što je i sam bio kao slikar, a naša kulturna javnost može i na ovaj način da se ponosi sa Vasilijem Vasom Dolovačkim, skromnim čovekom i velikim majstorom iz Bavaništa.           

Iz Obrazloženja Žirija za dodelu Nagrade Moma Kapor

[/restrict]

PRIZNANJA ISTAKNUTIM STVARAOCIMA
Zadužbina „Moma Kapor“ osnovana je 2010. godine. Nagrade Zadužbine dodeljuju se svake godine, naizmenično istaknutim književnicima i likovnim umetnicima. Ovo priznanje za književnost dobili su Emir Kusturica, Peter Handke, Dragan Jovanović Danilov i Labud Dragić a za likovnu umetnost slikari Vladimir Dunjić, Mirjana Maoduš, Željko Đurović i sada – Vasilije Vasa Dolovački. Odluku o ovogodišnjem dobitniku nagrade doneo je žiri u sastavu: Dragan Jovanović Danilov, Dejan Đorić, Ljiljana Kapor, osnivač Zadužbine Moma Kapor.
Novom laureatu nagrada je uručena 11. aprila ove godine u svečanoj sali Skupštine grada.