Ko je zapalio Nigeriju?

Piše Zoran Milošević

Rasplamsali verski sukobi u važnoj afričkoj državi možda su, procenjuju poznavaoci, bili podstaknuti spolja, od strane svetskih centara moći kojima rani haos najviše odgovara

Nigeriju od kraja jula potresaju teroristički udari, što posmatrači iz Afrike ocenjuju kao objavu „rata na religioznoj osnovi“, jer ratuju islamisti protiv hrišćana. Napadaju se čak i crkve i škole, pri čemu ginu mirni i nenaoružani ljudi. Pošto Nigerija ima značajna nalazišta i rezerve nafte i gasa, analitičari zaključuju da iza verskog rata stoji treća strana, kojoj odgovara haos u državi. Za većinu analitičara i poznavalaca, ta treća strana je dvojna – SAD i Izrael.

Regularna nigerijska vojska je u gradu Majduguri pronašla masovne grobnice, a i tajna skladišta oružja i minsko-eksplozivnih sredstava. Nigerijskim vojnicima pošlo je za rukom da spasu i nekoliko desetina žena i dece koje su islamistički teroristi zarobili prilikom napada na Bulabulinganarm u okolini Majdugura. Vojska Nigerije je u toj akciji likvidirala oko 100 boraca ekstremističke islamističke organizacije „Boko Haram“, uključujući i komandanta te jedinice.

 

SPALJUJU DECU I ŠKOLE Islamisti okupljeni u „Boko Haram“, napomenimo, imaju za cilj iskorenjivanje zapadne kulture i uvođenje šerijata u Nigeriji. Upravo ova organizacija stajala je 2010. godine iza serije terorističkih akata na severoistoku države, kada je poginulo više od 2.000 ljudi, uglavnom hrišćana, pri čemu su zapalili deset crkava i škola.

„Boko Haram“ na lokalnom jeziku Nigerije znači: „Zapadno obrazovanje je greh“. Sledbenici ove islamističke organizacije žele da svrgnu sa vlasti vladu, a da Nigeriju učine islamskom državom. „Boko Haram“ je posebno jak na severu Nigerije i za poslednje tri godine izvela je oko 130 terorističkih akcija, najveću u maju 2013. godine kada su napali zatvor u gradu Bama, kako bi oslobodili zatvorene islamiste i ubili 22 policajca, 11 radnika zatvora, dva vojnika i četiri građanska lica. Tokom napada poginulo je i 13 islamista, a oslobodili su 105 zatvorenika, koji su im se potom pridružili, spalili policijsku stanicu, vojnu kasarnu i nekoliko vladinih zgrada. Početkom jula islamisti iz „Boko Harama“ napali su jednu školu i pobili oko 40 ljudi, uglavnom hrišćanske dece (neka deca su živa spaljena, kao i sama škola).

[restrictedarea]

SVA SREDSTVA DOZVOLJENA Današnja Nigerija je država koja ima buran ekonomski razvoj. Bruto nacionalni dohodak (BND) u državi raste po stopi od osam odsto godišnje, jer je Nigerija značajan izvoznik nafte i gasa, ali i urana. Ipak, značajan deo Nigerijaca živi sa jednim dolarom dnevno. Posebno je slabo razvijena poljoprivreda, tako da većina stanovnika nije snabdevena hranom u zadovoljavajućem obimu. Dohodak od nafte se prilično neravnomerno raspoređuje, pa su socijalne razlike ogromne.

Aktuelni predsednik Nigerije je hrišćanin Gudlak Džonatan i veoma je nepopularan na severu države, gde žive muslimani. Pored toga, on severu države stalno umanjuje dotacije, koje trenutno iznose osam milijardi dolara godišnje. Ovaj postupak predsednika je označen kao glavni razlog pobune islamista. Pripadnici „Boko Harama“ tvrde da je zapadno obrazovanje nespojivo sa islamom i da predstavlja veliki i neoprostiv „greh“. Pošto vlada Nigerije populariše „zapadno obrazovanje“, to islamisti smatraju da su u borbi protiv nje dozvoljena sva sredstva – od raketa do automobila bombi. No, postoji i druga strana medalje: nafta. Islamisti žele da kontrolišu nalazišta nafte i profit, koji bi uložili u finasiranje različitih grupacija Al kaide.

TERORIZAM BUJA Odnos muslimana i hrišćana u Nigeriji je prilično jednak. Prvi žive na severu, drugi na jugu. Istovremeno, nafta se nalazi u zoni njihovog dodira, u geografskom centru. Uz to, u ovom delu sveta raste broj terorističkih islamističkih grupacija koje nastupaju sa džihadističkim parolama. Skoro sve su povezane sa Al kaidom, što pojavi daje zapadnocentrični karakter. Jer, što se SAD više bore sa terorizmom, pojavljuju se uvek nove grupacije (u Afganistanu, Pakistanu, na Severu Afrike, u Libanu, Siriji…)

Teroristi su odlično obučeni i zaista predstavljaju opasnost i za profesionalne armije i policiju, pa se naslućuje da iza njih stoji važan centar moći. Islamističke grupacije slabe centralne vlasti, destabilizuju političku situaciju, slabe države u regionu, posle čega se, ocenjuju analitičari, uspostavlja dominacija Vašingtona i Tel Aviva. Sigurno nije bez značaja ni to što „Boko Haram“ vode studenti koji su prekinuli studije, vrlo često u SAD-u i Engleskoj, a sada napadaju crkve, državne institucije, ugledne javne radnike i saradnike policije.

[/restrictedarea]