Dokument moralno i politički sumnjiv

Piše prof. dr Miodrag Zečević

Istorija je skup uzroka i posledica o jednom vremenu postojanja države. Razdvajanje posledice od uzroka ili uzroka od posledice je menjanje celine istine i svesno ili nesvesno nerazumevanje, falsifikovanje istorije. Deklaracija o osudi zločina nad Mađarima nije cela istorijska istina i Srbija prima odgovornost za ono što nije učinila. To je uradila jugoslovenska država sa svojim egzekutivnim organima na teritoriji na kojoj je uvela vojnu upravu, jer je za vreme okupacije pripadala drugoj državi. Zločin nad civilnim stanovništvom je težak zločin po propisima nacionalnog i međunarodnog prava i opšteg morala. Srbija je ovim činom primila odgovornost u ime srpskog naroda bez potrebnog pristupa ovom problemu i bez cele istine.

MAZOHISTIČKI MANIR Postao je manir da se rukovodeći ljudi Srbije, ali i najviši državni organi poslednjih desetak godina izvinjavaju svima i svakom za zločine koje su učinili pripadnici srpskog naroda prema tuđem narodu. Nije poznato da se neka država izvinila Srbiji što su pripadnici njenog naroda činili teške zločine prema srpskom narodu. Ispada da su samo Srbi vršili zločine i da su drugi narodi bili izloženi zločinima. Ako se ovo radi, radi se bar recipročno, što jedino ima rezultate i postiže svrhu. Već dva veka to je zvanična priča, posebno nemačkih, austrougarskih, mađarskih, bugarskih i drugih evropskih istoričara. Menja se istorija Prvog i Drugog svetskog rata i raspada SFRJ, i Srbi postaju istorijski remetilački narod. Nažalost, zvaničnim ponašanjem srpskih zvaničnika i organa tu proizvoljnu ocenu prihvatamo. Kao (da smo) mazohisti.
Događaj u Šajkaškom području prema mađarskim vojnim obveznicima i pripadnicima upravnih, sudskih i policijskog aparata, tada civilima, a ne ukupnom civilnom stanovništvu (ženama, deci i starcima) 1941-1945. godine je, nažalost, tačan. Ali, ta istina neće pomiriti nikog ako se istorijski ne povežu uzrok i posledica. Pitanje događanja u 10 šajkaških opština i Novom Sadu, Starom Bečeju i Srbobranu, nije pitanje za političare, već za istoričare i pravnike. Svrha pomirenja koju pokreće politika postigla bi ciljnu svrhu da je mađarski parlament doneo sličnu deklaraciju o osudi zločina mađarske države i Mađara prema Srbima, Jevrejima, Romima i drugima. Sa ovakvom Deklaracijom, koja ima potrošnu dnevnu upotrebu, otvoreno je ponovo još jedno međunacionalno žarište i uzburkalo nove generacije. Trebalo je posmatrati Srbe, poslanike iz Vojvodine, na kakvoj su bili muci vezani partijskom disciplinom, stvarnim osećanjem i izigravanje evropeizacije.

[restrictedarea]

ČINJENICE ISTORIJE Za razrešavanje ove posledice moramo poći od ratnih događanja još aprila 1941. kada su odlukom mađarske države Bačka, Baranja i Lendava oduzeti od Jugoslavije i pripojeni teritorijalno i pravno Mađarskoj, pa je tako to područje postalo organizaciona jedinica te države i društva. U svim naseljima je uspostavljena nova mađarska upravna, sudska, policijska i vojna vlast, mađarski vojni obveznici mobilisani u vojne jedinice, a Mađari uključeni u novouspostavljene organe mađarske vlasti.
Zločini prema srpskom, jevrejskom i romskom stanovništvu počeli su već aprilskih dana 1941. godine, kada su ubrzo proterani, ako nisu ubijeni ili poslati u logore srpski doseljenici posle Prvog svetskog rata. Etničko čišćenje bila je tekuća politika mađarske države i bačkih i baranjaskih vlasti za sve vreme rata. Odlukom mađarske vlade 4. januara 1942. godine prestali su privremeno sa radom civilni organi vlasti u svih 10 šajkaških opština, Novom Sadu, Starom Bečeju i Srbobranu, i ubijeno je tada na desetine hiljada Srba, Jevreja i Roma svih uzrasta i pola. Zverstva nad ljudima su bila neshvatljiva za tadašnja evropska merila. Mala deca su držana za noge i glave su im razbijane o zidove kuća, drveće ili zemlju. Morbidno, ali istinito. Odnos prema Srbima, Jevrejima i Romima koji su preostali za vreme rata nije se promenio, odnosno popravio.
Zbog pravnog stanja i ratnih događaja 1941-1944. godine (to je bio deo mađarske države), nova jugoslovenska država zavela je Vojnu upravu. Sva sreća, jer je sprečeno da narodna stihija preuzme stvar u svoje ruke. I tada su bez selekcije stradali brojni meštani, bivši pripadnici Hortijeve vojske, upravnog, policijskog i pravosudnog aparata, ali i nevini građani (muškarci), a ne ostalo civilno stanovništvo.
Državna komisija za utvrđivanje zločina okupatora i njegovih pomagača je 3.437 pripadnika vojnog, upravnog, policijskog i pravosudnog aparata Mađarske koji su delovali na ovom području proglasila za ratne zločince, za zločine počinjene u Jugoslaviji, odnosno u Bačkoj, Lendavi i Baranji. Od 3.437 Mađara proglašenih za ratne zločine zbog zločina učinjenih prema Srbima, Romima, Jevrejima i drugima u Bačkoj, Baranji i Lendavi, samo površnim pregledom dosijea 807 je iz Žablja, Čuruga, Đurđeva, Gospođinaca, Titela, Loka, Šajkaša, Gardinovca, Vilova i Mošorina. U taj broj nisu uključeni bezemljaši, biroši i lica čiji zločini nisu do kraja teritorijalno indentifikovani. Među licima proglašenim za ratne zločince ima i jedan broj žena. Za ta lica je dokazano da su učestvovala i vršila ratne zločine u toku okupacije, kada je ubijeno nekoliko desetina hiljada Srba, Roma i Jevreja, bez razlike na pol i uzrast, vršeno etničko čišćenje i mađarizovanje preživelih.
Pitanje se postavlja zašto Srbije prima odgovornost za ono što je uradila ili omogućila jugoslovenska država na delu teritorije pod Vojnom upravom. Skupština Srbije je preuzela jednostrano kolektivnu odgovornost za ove zločine. Partizani, odnosno pristalice Narodnooslobodilačkog antifašističkog pokreta proglašeni su za izršioce i odgovorni za te zločine. Takva je moralna i politička dimenzija ove Deklaracije.

[/restrictedarea]