Sve glasnija mađarizacija Vojvodine

Piše Vlastimir Vujić

Pokušaj ponavljanja prijemnog ispita na novosadskom Pravnom fakultetu zbog neupisanih studenata mađarske nacionalnosti, kao i pritisak Budimpešte u vezi sa odlukom Ustavnog suda Srbije o neustavnosti Statuta Vojvodine, primeri su kako je dosadašnja manjinska politika Beograda doživela potpuni fijasko

 

Realizacija plana Viktora Orbana da se Mađarska u „prirodnim granicama“ ne pravi silom, formiranjem „garde“ i razbijanjem državne televizije, već isključivo tihom mađarizacijom prostora bivše Austrougarske, nastavlja se. Meta novog, žestokog napada, Orbanove vlade bilo je Ministarstvo prosvete i nauke Republike Srbije i konkurs za prijem studenata na Pravni fakultet Univerziteta u Novom Sadu.

UDAR NA UNIVERZITET
„Zbog načina obavljanja prijemnog ispita na novosadskom Pravnom fakultetu, a u cilju obezbeđivanja jednakih šansi i eliminisanja diskriminacije, Vlada Mađarske zahteva od ovog fakulteta da ponovi prijemne ispite za kandidate koji su srednju školu završili na maternjem jeziku, ovoga puta ne iz srpskog jezika i književnosti na mađarskom jeziku, već iz mađarskog jezika i književnosti na mađarskom jeziku(!?)“, saopštila je medijima zamenica državnog sekretara za nacionalnu politiku Mađarske Žužana Repaš, dodajući da Pravni fakultet o promeni nije obavestio kandidate, pa su mađarski učenici, ne svojom krivicom, na prijemnom testu postigli lošije rezultate od očekivanih i nisu uspeli da izbore mesto na listi budžetskog finansiranja studija.

[restrictedarea]

Odmah posle odbijanja žalbe četvorice mađarskih kandidata za ponavljanjem prijemnog ispita na Pravnom fakultetu oglasio se i predsednik Nacionalnog saveta Mađara u Srbiji Tamaš Korhec.
„Pokrenućemo čitav arsenal pravnih postupaka u vezi sa povredom prava kandidata mađarske nacionalnosti za upis. Zatražićemo sudsko preispitivanje odluke dekana o odbijanju žalbi, uputiti kandidate da se žale zaštitniku građana Srbije, povereniku za ravnopravnost i pokrajinskom ombudsmanu, ali i Evropskom sudu za ljudska prava“!
Poređenja radi, u Mađarskoj ni na jednom državnom fakultetu ne postoji polaganje prijemnog ispita na bilo kojem drugom jeziku osim na – mađarskom! Na privatnim fakultetima pored mađarskog još se može polagati samo na svetskim jezicima. O jezicima narodnosti i etničkih grupa, pošto su po novom Ustavu Mađarske od 1. januara 2012. godine nacionalne manjine „izbrisane“ (po Osnovnom zakonu Mađarska je zemlja mađarske nacije) – ne može se polagati ni na specijalizovanim katedrama za jezik i književnost bilo koje od bivših manjina, već samo na službenom jeziku države – mađarskom. I budući srpski učitelji, nastavnici i profesori na Katedri za srpski jezik i književnost Univerziteta „Etveš Lorant“ u Budimpešti, tokom četvorogodišnjeg studiranja na maternjem srpskom jeziku slušaju i polažu samo jedan jedini predmet – srpski jezik i književnost. Sve ostale na – mađarskom.

UDAR NA USTAV
Drugi „udar“ dvotrećinski vladajućeg Fidesa na Beograd bio je 11. jula, svega dan pošto je Ustavni sud Srbije utvrdio da čak 22 odredbe Zakona o utvrđivanju nadležnosti Autonomne pokrajine Vojvodine nisu u saglasnosti sa Ustavom Republike Srbije. A on je išao preko predsednika PIV-a Bojana Pajtića.
„Ustavni sud Srbije nije Milka Babović da ocenjuje umetnički dojam, nego je čuvar pravnog sistema čiji posao nije da daje svoja mišljenja o evropskim vrednostima, već o odredbama zakona koji imaju normativan pravac“, „USS bruka Vojvodinu u očima međunarodne zajednice. Jasno je da tajming nije bio slučajan. Odluka je objavljena istog dana kada je potpisan koalicioni sporazum novih partnera na republičkom nivou, odnosno dan pre nego što je konstituisana nova pokrajinska vlada“. Ovo su samo neke od brojnih uvredljivih izjava predsednika PIV Bojana Pajtića (koji je najviši izvršni organ Pokrajine lično preimenovao u „vladu“, što nije bilo ni po Ustavu iz 1974. godine) na račun svoje matične zemlje, a koje su opširno objavili mediji u glavnom gradu Mađarske.
Brojnim kontradiktornostima u svom obraćanju javnosti, Pajtić, iako podržan od zamenika premijera Mađarske Žolta Šemjena (zaduženog za nacionalnu politiku), „uhvaćen“ je u čestim zamenama teza. Najkrupnija je sledeća: „Ustavni sud nije vodio računa o dostignutom nivou prava građana na pokrajinsku autonomiju, niti je prethodno zatražio mišljenje nadležnog organa autonomne pokrajine o predloženom zakonu“. Pajtić kao doktor prava mora da zna da se pravo građana na pokrajinsku autonomiju ne može smatrati individualnim ili kolektivnim ljudskim pravom, čiji se dostignuti nivo garantuje Ustavom, već je reč o ustavnoj garanciji decentralizacije kao rukovodnog principa ustavnog poretka.
Potpredsednik Demokratske stranke dao je vrlo interesantan odgovor i na delove zakona koje je USS proglasio neustavnim, a koji govore o međuregionalnoj saradnji i predstavništvima APV u Evropi i Briselu.
„Pretpostavljajući da može i ovakav scenario da se dogodi, mi smo naše predstavništvo u Briselu (pre)registrovali u odeljenje Fonda za evropske poslove“!?
Ovo su samo dva primera (od desetinu drugih), koja više nego uverljivo dokazuju koliko Bojan Pajtić (ne)poštuje Ustav Republike Srbije čiji je Vojvodina sastavni deo.

____________

Manjinska politika

Krucijalna greška decenijske vladavine DS-a i njenog aktuelnog (donedavno istovremeno i državnog) predsednika Borisa Tadića, bila je – manjinska politika. Posebno kada je u pitanju status etničkih manjina. Kakvi su rezultati „žutih“ najbolje je pokazao prošlogodišnji popis stanovništva. Najveći deo Albanaca iz Preševa i Bujanovca je politički organizovao bojkot, a slično je uradio i deo muslimana iz Raške oblasti. Time je pokazano da deset godina posebnog bavljenja „jugom Srbije“ na način na koji je to Demokratska stranka radila – nije doneo ni najosnovnije rezultate da tamošnji Albanci priznaju državu Srbiju u kojoj žive i rade.
Sve se to dešava zato što Srbija navodno ugnjetava etničke manjine na svojoj teritoriji. A upravo je – obrnuto! Srbija ima najliberalnije manjinsko zakonodavstvo u Evropi i time se na svoju veliku nesreću – hvali. Osnovna greška Tadićeve politike bila je u polaznoj pretpostavci o nekakvom harmoničnom odnosu etničkih zajednica (u koju je spadala i većinska!?), ako država daruje manjinama dovoljno prava. Istorija i iskustvo jasno govore nešto sasvim drugo. Odnos države većinske nacije i manjina po nužnosti mora da podrazumeva neku vrstu stalne borbe, u kojoj država nastoji da pruži manje, a manjine da dobiju više. To je jedan proces koji neprestano traje i koji se nikad ne završava. Ako je država, kao što je to uradila Republika Srbija, previše izdašna, manjina i njena matična država to vide kao znak slabosti i trude se da izvuku što više, pri čemu to zna da vodi i u pravcu – separatizma. Od takvih zamisli državu čuva samo njena snaga i ozbiljnost.
Trebalo bi podsetiti i na to da su manjine tradicionalno najbolji potencijalni instrument destabilizacije jedne države. Instrumentalizacija manjina ostavila je tolike posledice na planetarno javno mnjenje (još iz vremena Drugog svetskog rata), da je manjinska politika svesno ispuštena iz Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima i iz osnivačkih dokumenata Ujedinjenih nacija! Ona svoju obnovu doživljava tek posle okončanja „hladnog rata“, kada se ponovo pokazalo da ima isti eksplozivni manipulativni potencijal. Iskustvo Srbije sa Kosovom i Metohijom jedan je od najboljih primera za takvu tvrdnju.
U svakom slučaju, ako nova vlast predvođena SNS-om i predsednikom Tomislavom Nikolićem želi da Srbiju uozbilji kao državu, krajnje je vreme da vrlo ozbiljno preispita dosadašnju manjinsku politiku.

[/restrictedarea]