KRIZA VERE NA ZAPADU EVROPE

Hrišćanstvo na Zapadu je u samrtnom ropcu. Sudbina crkava oslikava i stanje duha – bogomolje se pretvaraju u komercijalne objekte ili džamije, baš kao što i veru u Hrista zamenjuje potrošački duh ili islam

Prema podacima američkog Gejtstoun instituta, od 2001. u Londonu je zatvoreno oko 500 crkava različitih konfesija. Najčešće, njihova namena je promenjena i one su pretvorene u privatne kuće ili u društvene zgrade. Na zvaničnom portalu Anglikanske crkve navodi se da se u kontinuitetu umanjuje broj (ne kaže se za koliko) bogomolja. Različiti mediji ističu da se godišnje u Velikoj Britaniji zatvori 20 crkava, a organizacija Kriščan risrč procenjuje da će do 2020. u ovoj zemlji vrata zatvoriti još oko 4.000 njih. To dovodi, kako piše francuski list Kroa (koji napominje da samo u biskupiji Reksema više „ne radi“ 22 od 62 crkve), do „reorganizacije biskupije“.

Ovaj fenomen obrazlaže se odsustvom vernika. Britanski Gardijan beleži da anglikanske crkve nedeljom posećuje tek 760.000 ljudi (2014. bilo ih je 980.000), dakle manje od dva procenta stanovnika države. Izuzetak je vreme Božića, kada crkve pohodi oko 2,4 miliona osoba. Inače, ako je „obična“ nedelja, u gradskim crkvama je do dvadesetak ljudi, dok ih u seoskim nema više od 10. Istovremeno, održavanje crkve godišnje košta oko 160 miliona funti sterlinga.

[restrict]

OBIM FENOMENA Engleska nije jedina zemlja zapadne Evrope koja zatvara i prodaje crkve. Slično je, na primer, u Nemačkoj, gde je prema informacijama lista Špigl samo Evangelistička crkva Nemačke, od 1990. do 2010, zatvorila 340 crkava, od čega je 46 porušeno da bi se prostor iskoristio za druge namene (izgrađeni su centri kulture, sportske sale, ali i 23 nove džamije). Špigl beleži i da Evangelistička crkva Nemačke planira da se odrekne još oko 1.000 crkava. Slično je i kod nemačkih rimokatolika – u poslednjoj deceniji zatvorili su 515 crkava, a ista sudbina zadesiće još 700 hramova. Prema istraživanjima Pju risrč centra, u crkvu nedeljom odlazi oko 13 posto Nemaca. Ukupno, u Nemačkoj se trenutno ne koristi 10.000 crkava.

U Holandiji, samo u pokrajini Frislandija od 720 zatvoreno je 150 katoličkih crkava, odnosno pretvorene su u objekte druge namene. Na nivou cele države zatvoreno je, počevši od 2004, oko 10 posto crkva, a predviđa se da će do 2020. godine Rimokatolička crkva u Holandiji zatvoriti dve trećine svojih bogomolja. Nedeljnim misama prisustvuje 5,6 posto stanovnika. Da tragedija bude veća, tendencija prodaje crkava prelila se i na manastire zbog drastičnog pada broja monaha. U ovoj državi su i protestanti zatvorili oko 700 crkava.

Holandija je interesantna i po radikalnoj dehristijanizaciji. Naime, u jednom starom i sa kulturnog aspekta važnom manastiru (u kome nema monaha) sada su smešteni migranti iz Afrike. U drugom, sviraju rep i puše marihuanu… U februaru 2010. godine u gradu Reuselu, tokom tradicionalnog karnevala grupa homoseksualaca je upala u crkvu za vreme nedeljne mise i zahtevala da se pričesti, što je sveštenik odbio, jer je istopolna ljubav greh. Sveštenika su potom prijavili policiji, koja ga je odmah privela na saslušanje, dok su mediji naširoko izvestili o ovom događaju, po pravilu stavivši ga na stub srama, jer je uvredio homoseksualce.

Belgija takođe zatvara svoje crkve. List Nešenel katolik riport piše da Rimokatolička crkva planira da zatvori 108 crkava u Briselu, među njima i poznatu Crkvu Svete Ekaterine u centru grada, koja će biti pretvorena u pijacu voća i povrća. Prema podacima Levenskog rimokatoličkog univerziteta u Briselu samo 1,5 posto građana posećuje crkvu, dok nedeljno na ova sveta mesta odlazi oko 100 ljudi. Na nivou cele države godišnje u crkvu ide samo 12 posto stanovnika, a na nedeljnu službu pet odsto Belgijanaca.

U Švedskoj Evangelističko-luteranska crkva ima 3.384 bogomolja, od kojih se 500 koristi jednom mesečno, a njihovo održavanje iznosi 50 miliona evra. Crkve na prodaju su obično u jadnom stanju, tako da su neke prodate za samo jednu krunu. Poseta crkvama u Švedskoj je mala – oko dva posto.

 U Norveškoj je od 3.000 crkava moguće posetiti tek 1.200. Ostale su zatvorene zbog opasnosti od rušenja. Prema podacima Crkve Norveške nedeljnu službu posećuje oko tri posto stanovnika.

Prodaja crkava, posebno u Zapadnoj i Severnoj Evropi, toliko dobija na ubrzanju da se može očekivati dalje umanjenje broja hrišćana u ovim regionima, jer je očigledno da na Starom kontinentu slabi vera, pri čemu neki teolozi ovo nazivaju „bolešću“.  Posebno jer se crkve pretvaraju u neprimerene, komercijalne objekte: kafiće, restorane, pijace, supermarkete, džamije, stambene objekte… Sve se pravda skupoćom održavanja crkava. Možda je najslikovitiji primer iz Edinburga (Škotska), gde je luteranska crkva pretvorena u bar na temu Frankenštajna, a menadžer kaže da nije bilo ni jedne jedine primedbe zbog toga.

Portal Ruske pravoslavne crkve patriarchia.ru takođe se bavio fenomenom „buma prodaje opustelih rimokatoličkih i protestantskih crkava“, navodeći da je od svih evropskih država najgore u Češkoj, gde je broj vernika opao sa 41 na 27 posto. Samo na portalu jedne rimokatoličke biskupije prodaje se više od 50 crkava. „Najskuplji“ su manastiri, koji sa zemljom (oko 2,5 hektara) stoje svega 120.000 dolara.

U Francuskoj je tokom poslednjih 30 godina zatvorena svaka druga crkva.

PREDSMRTNO STANJE Zatvaranje i prodaja crkava na Zapadu Evrope deo je šireg procesa dehristijanizacije i depopulacije, a sociolozi trenutno stanje opisuju kao „predsmrtno“. Statistika je neumoljiva i svedoči da se broj hrišćana u Evropi postojano umanjuje. Menja se i kvalitet praktikovanja vere tako što se smanjuje životnost religije – ona prestaje da bude načelo, i pod pritiskom nove ideologije prelazi u sferu „ličnog mišljenja i/ili privatnih shvatanja“.

Kontrolisana dehristijanizacija Zapadne Evrope započeta je odavno, tačnije od vremena Francuske revolucije i usvajanja principa sekularizacije u životu zapadnoevropskih društava i država. Čitav ovaj proces počinje da dobija tragičan smisao, jer nastalu prazninu popunjava islam, koji pak menja kulturni obrazac Zapadne Evrope. De Suza, osnivač i direktor rimokatoličke organiazcije Sejnt Gebrijel komjunikejšns, i popularna televizijska mreža Iternal vorld televižn netvork tvrde da „poraz“ hrišćanstva u Evropi dovodi do neverovatnog pritiska muslimana, i to u formi ne samo fizičkog terora već pre svega „beskrvnog džihada“ koji se sastoji u demografskom pritisku i potiskivanju i „gutanju“ hrišćana.

De Suza misli da hrišćanima nema spasa ukoliko ostanu razjedinjeni sa hiljadama pogleda na veru i različitim moralnim normama, a spas pre svega vidi u pomoći istočnih hrišćana – pravoslavaca. Problem je što su sve zapadne države objavile rat ljudskoj prirodi i porodici promovišući kulturu nestajanja, odnosno smrti. Glavna oružja kulture nestajanja su kontracepcija, vantelesna oplodnja, eutanazija, abortusi, istraživanja na ljudskim embrionima i istopolni brakovi. Suština problema je u tome da se kulturom nestajanja smanjuje broj hrišćana (muslimani ne slede ovu kulturu), tako da muslimani samo popunjavaju vakuum koje im zapadni političari naprave.

Marčelo Venecijani za italijanski Đornale dehristijanizaciju Zapadne Evrope smatra važnijom od ekonomske krize. Izgleda da Zapadnoevropljani još ne shvataju važnost opstanka hrišćanstva u Evropi. Za Venecijanija uzroci dehristijanizacije su u radikalnim socijalnim reformama, antihrišćanskoj Evropskoj uniji (odbila je da usvoji da su joj koreni u antičkoj grčkoj i hrišćanskoj civilizaciji) i migraciji, pre svega ljudi sa Bliskog istoka i sa Severa Afrike koji menjaju versku mapu Evrope. Ovim faktorima, prema mišljenju Venecijanija, treba dodati i novi – papu Franciska, koji je došao sa drugog kontinenta i koji očigledno ne razume događaje u Evropi (u Južnoj Americi su vernici mladi ljudi i ima ih mnogo više nego na Starom kontinentu), a najtragičnije je što se zalaže za „decentralizaciju“ hrišćanstva, umesto da centralizacijom podstakne efikasni otpor dehristijanizaciji.   

[/restrict]