KNJIGE I ŽIVOT

Čarls Simić
TAMO GDE POČINJE ZABAVA
„Arhipelag“, Beograd, 2017

Nova knjiga eseja i sećanja Čarlsa Simića Tamo gde počinje zabava (u prevodu Vesne Roganović) predstavlja reprezentativni izbor najznačajnijih eseja ovog velikog svetskog pesnika i esejiste. Istovremeno, ova knjiga pokazuje i veliki stvaralački luk i raspon Simićeve poetičke i životne avanture, pa je utoliko razumljiviji prilično širok opseg tema kojima se bavi u ovim esejima: od poetike do eseja o velikim srpskim i svetskim pesnicima, od autobiografije do kritičke slike savremene Amerike.
U knjizi Tamo gde počinje zabava Simić najpre piše uzbudljiva sećanja na Beograd i briljantne putopise o Njujorku i američkom Jugu. To je raspon okolnosti koje su obeležile njegov život i snažno se utisnule u njegovo pesničko i esejističko stvaranje. Sećanje na Beograd postaje osnova na kojoj se ispisuju epizode iz sopstvene autobiografije, pogotovu iz detinjstva i ranog odrastanja, dok u esejima o Njujorku i opisima američkog Juga Simić otkriva nedovoljno poznatu Ameriku koja često ostaje izvan razmatranja i razumevanja. Simićeva slika Amerike, proistekla iz tumačenja kulturnih, društvenih i političkih prilika, data je u snažnoj kritičkoj perspektivi. Simićevi eseji o društvenim i političkim pitanjima neki su od najoštrijih i najangažovanijih tekstova nekog od savremenih pisaca o ključnim pitanjima moderne politike.
Junaci ove knjige su Vasko Popa i Ivan V. Lalić, Aleksandar Ristović i Bata Mihailović, Borislav Pekić i Pablo Neruda, Norman Manea i Benžamen Pere, Emili Dikinson i Adam Zagajevski. Neobično zaslužan za prisustvo moderne srpske poezije u američkoj kulturi, Čarls Simić je u knjizi Tamo gde počinje zabava napisao nekoliko nezaboravnih zapisa o velikim srpskim pesnicima modernog doba. Simićevo mišljenje o poeziji je upečatljivo i efikasno, usredsređeno na ključne poetičke i tematske elemente jednog opusa. To se može pratiti i u Simićevim esejima o srpskim junačkim pesmama ili u esejima o važnim elementima pesničkog zanata i razumevanja same poezije. Simićevi eseji o pesničkoj slici i o pesničkoj kompoziciji, o pesničkom jeziku, o odnosu poezije i filozofije ili istorije i poezije predstavljaju nesvakidašnju odbranu poezije ispisanu u našem vremenu.

Ljiljana Dugalić
AEROPAGIT
„Kairos“, Sremski Karlovci, 2016

U novoj zbirci Ljiljana Dugalić potvrđuje i unapređuje najbolje kvalitete po kojoj je njena proza poznata: s jedne strane prodornost i punoću razumevanja ljudskog ponašanja koje se ogleda u preciznim, suptilnim psihološkim portretima likova, s druge jasnu i jaku etičku i duhovnu vertikalu koja definiše njenu literarnu kreativnost. Pronalazeći inspiraciju u temama koje se tiču naše savremene društvene istorije, ili one lične, porodične i intimne, ona svoje likove i njihove prelomne trenutke predstavlja na književno uverljiv i dopadljiv način.

Milivoje Pavlović
VENAC OD TRNJA ZA DANILA KIŠA
„Službeni glasnik“, Beograd, 2016

Danilo Kiš bio je jedan od najomiljenijih i najneodoljivijih ljudi. Kakav je bio on, takva je bila i njegova rečenica (Matija Bećković). Svestrano obdaren, senzibilan i obrazovan, Kiš je bio jedan od ne tako mnogobrojnih posleratnih pisaca koji su našu književnost odlučno poveli prema svetskim vidicima i na svim meridijanima. Postao je građanin sveta, a sa njim pomalo i naša književnost i naš jezik (Milovan Danojlić). „Venac od trnja za Danila Kiša“ sveobuhvatan je uvid u život i delo Danila Kiša. Pravi način da se kompleksno delo osvetli sa svih strana i zaštiti od branitelja i osporitelja – sobom samim (Petar V. Arbutina).

Branko Bogdanović i Saša Ružesković
SRBIJA I SRBI U PRVOM SVETSKOM RATU 1914–1918
Arhiv Srbije, Beograd, 2016

Izdanje sadrži fotografije iz fondova i zbirki Arhiva Srbije od početka ratnih dejstava u julu 1914, do reorganizacije srpske vojske i formiranja Srpskog dobrovoljačkog korpusa 1916. godine. Među objavljenim fotografijama nalaze se i one koje su načinili fotografi Miloje P. Igrutinović, Rista Marjanović, Samson Černov i Ljubomir A. Nedeljković.
Korišćene su fotografije iz Zbirke fotografija, zbirki Pokloni i otkupi i Varia, fonda Ministarstvo inostranih dela i ličnih fondova Riste Odavića, Nikole Aranđelovića i Dimitrija Marinkovića.
Knjiga sadrži predgovor i izbor od 300 fotografija.

Mirko Magarašević
ANTOLOGIJA SRPSKE EROTSKE POEZIJE
„Akademska knjiga“, Novi Sad, 2016

Antologija srpske erotske poezije prva je takve vrste u prostoru srpskog jezika i kulture. Pesnici ove antologije raznovrsnošću svojih glasova i hrabrim izrazom, veoma izazovno, svedoče i potvrđuju kako i koliko erotska poezija traži, seže i mami vrhunce zanosa i ponore strasti. Tanka linija erotske inspiracije u srpskoj poeziji začinje se glasovima anonimnih narodnih pevača i hvata prve književne zamahe u stihovima Sime Milutinovića, Njegoša, Branka i Laze Kostića, da bi razvila savremenu erotsku dubinu tek od Crnjanskog, Petrovića i Tišme, ka najboljim, ređim ostvarenjima pesnika današnjice.

KRALJEVINA SRBIJA I KRALJEVINA ŠPANIJA. DOKUMENTA
Arhiv Srbije, Beograd, 2016

U okviru programa obeležavanja stogodišnjice uspostavljanja diplomatskih odnosa Srbije i Španije predstavljeno je novo izdanje Arhiva Srbije „Kraljevina Srbija i Kraljevina Španija. Dokumenta“, kojim je pokrenuta edicija Mala biblioteka Arhiva Srbije. Knjigu su priredili dr Miroslav Perišić, dr Ljubinka Škodrić i Jelica Reljić. Reč je o zborniku dokumenata u kome su integralno objavljena 74 odabrana dokumenta koja se čuvaju u Arhivu Srbije i Nacionalnom istorijskom arhivu Španije, a koja svedoče o kulturnim i diplomatskim vezama između naše dve zemlje.

Dušan M. Babac, Aleksandar M.

TAJNE KRALJEVSKOG BLAGA
„Evro book“, Beograd, 2016

Polazeći od teze decenijama zastupljene u postkomunističkoj istoriografiji, feljtonistici i među protivnicima monarhije da je kralj Petar II Karađorđević pobegao iz zemlje i odneo narodno blago, autori dokumentovano demaskiraju ovaj višedecenijski mit otkrivajući da je sudbina zlata i kraljevskih dragocenosti bila potpuno drugačija. Autori otkrivaju koliko su zapravo zlata kralj i vlada poneli tokom evakuacije i šta je bilo sa izuzetno retkim umetničkim delima i svetinjama u vlasništvu kraljevske porodice.

Milutin Vukosavljević
STAZOM SVETOG SAVE OD STUDENICE DO HILANDARA
„Riža“, Kraljevo, 2016

Stvarne staze i stvarni putevi i puteljci koji, bez obzira na stvarna mesta i stvarne ljude u njima, nepogrešivo dovodi do na najvažnijeg čovekovog puta, onog koji svakog čoveka vodi od sebe do sebe. U tome je čar ove dokumentarističke priče, obične po svemu i neobične po svemu.