Zašto je počeo rat u Siriji?

Piše Zoran Milošević

Velika geopolitička borba SAD-a i njenih saveznika protiv Rusije, Kine i Irana oko kontrole puteva nafte i gasa prelama se preko Sirije

Rat u Siriji traje, evo, već drugu godinu, a mnogi analitičari počeli su da postavljaju pitanje zašto je uopšte i počeo ovaj rat, jer sa protokom vremena, razlozi stradanja Sirijaca kao da su postali nevažni. Tri su odgovora na ovo pitanje. Prvi je da je rat počeo zbog međureligijske mržnje, odnosno tlačenja sunitske većine od strane manjinskih, a vladajućih sirijskih alavita. Drugi, da je to eksperiment koji bi trebalo da omogući i legalizuje Turskoj da samostalno interveniše izvan svojih državnih granica, i treći, najubedljiviji, da je to rat za kontrolu energenata, tačnije nafte i gasa od strane SAD-a.

IDEALNI NEPRIJATELJ Vlada Sirije je „idealni neprijatelj džihadista“, ističe analitičar Nibras Kazimi, jer oni na taj način imaju mogućnost da ratuju, da se organizuju i vrbuju, a oslonac režima na alavite, muslimanima sunitima je glavno opravdanje za mržnju i rat. Glavni ideolozi mržnje i prema sirijskom režimu, ali i prema šiitima i alavitima su sirijski teolozi Muhibedin el Hatib, jedan od vođa „Muslimanske braće“, i savremeni selefijski teolog Surur Zejnalabidin. Ovi teolozi, ali i većina sunitskih teologa smatraju da alaviti nisu muslimani i da bi ih trebalo prognati iz Sirije, ističe portal „postskriptum.me“. Međutim, predsednik Sirije Bašar el Asad je i sam govorio o potrebi reformi, pri čemu je sirijska vlada delovala razumno i odgovorno. Posle konsultacija sa opozicijom usaglašeni su i usvojeni zakoni o partijama, o izborima i lokalnoj samoupravi, medijima, izmenjen je Ustav i ograničena su ovlašćenja specijalnih službi. U maju 2011. sprovedeni su parlamentarni izbori i bili su zakazani predsednički izbori. Tada je u Siriju ubačena ogromna količina oružja, pre svega iz Turske i drugih arapskih država, pojavili su se i brojni strani plaćenici koji su izazvali nemire i započeli oružanu borbu protiv režima. Ipak, sve je pošlo nizbrdo za plaćenike i njihove pokrovitelje, jer su sirijski vojnici ostali verni državi i tokom višemesečnih borbi uspeli da skoro sve veće grupacije plaćenika unište. Prvi razlog za rat u Siriji, kako vidimo, nije realan.
Drugo mišljenje je da je rat u Siriji započeo radi eksperimenta. Naime, krajem maja 2012. godine francuski „Figaro“ citirao je mišljenje jednog džihadiste: „Džihadisti misle da su pripadnici ‚Sirijske oslobodilačke armije‘ bezbožnici, koji nastupaju protiv stvaranja halifata. No, mi smo u obavezi da sačuvamo trpeljivost, jer je Sirija laboratorija. Sa nastupanjem haosa vlast i ‚Sirijska oslobodilačka armija‘ će slabiti, a to znači da će ljudi prići džihadistima.“ Postavlja se, dakle, logično pitanje šta se ispituje, odnosno eksperimentiše u Siriji?
Prema mišljenju analitičara portala „gazeta.eot.su“, eksperiment se sastoji u pokušaju da se prvi put ozvaniči samostalna intervencija turske armije iza svojih nacionalnih granica i izvan struktura NATO-a. Naime, 3. oktobra 2012. godine palo je nekoliko granata na tursku teritoriju, a ispaljene su iz Sirije, pri čemu je poginulo nekoliko ljudi. Iako su nezavisni istraživači tvrdili da granate nisu ispalili pripadnici sirijske vojske već plaćenici, turski parlament je ovo iskoristio da donese odluku da se turskoj armiji dopušta da interveniše van granica Turske. U okviru „sirijskog eksperimenta“ je i testiranje novog načina ratovanja od strane SAD-a. Naime, na strani sirijskih „ustanika“, pored plaćenika i nešto lokalnih pripadnika, ratuje i 6.000 pripadnika Al kaide (borci su došli iz Egipta, Tunisa, Alžira, Saudijske Arabije, Libana, Iraka, Libije i Čečenije), oko 200 pripadnika britanskih elitnih jedinica SAS, te mornaričkih specijalnih jedinica. Tu si i pripadnici CIA i vojni savetnici iz SAD-a, kao i oficiri turske armije (sirijska vojska je zarobila 35 turskih oficira na svojoj teritoriji). Interesantno je da se prvi put pojavljuje i „Brigada Ume“ (brigada islamske zajednice), bliska Al kaidi i produkt „Arapskog proleća“, najobučenija i najnemilosrdnija „opoziciona sirijska jedinica“ koja se proslavila „prekim sudom“ i kažnjavanjem na licu mesta, streljanjem svih protivnika ili svojih boraca koji se pokolebaju u izvršavanju zadataka. Interesantno je da brigadu vodi građanin Irske libanskog porekla Mandi al Harati, vrlo važna ličnost u svetu džihadista. Brigada islamske zajednice već se pokazala u Libiji, a Harati je bio desna ruka Abdula Hakima Belhadža, rukovodioca novog Vojnog saveta u Tripoliju. „Brigada Ume“ okupila se na jugozapadu Turske pod maskom logora za izbeglice i kontrolišu je vlade Turske i Katara. Naravno, sve ovo ne može da prođe ni mimo pripadnika „Muslimanske braće“, a njima je podršku dao i predsednik Egipta Muhamed Mursi, izjavivši da je „neophodno međunarodno mešanje u sirijski konflikt“. Ovako različite grupacije u Siriji svedoče da se zaista radi o laboratoriji, jer sve ovo finansiraju Saudijska Arabija i Katar, koji su stvorili i „Fond za podršku sirijskim džihadistima“ u koji se sliva novac „dobrotvora“ iz celog sveta.

[restrictedarea]

NAFTA, GAS I PROLEĆE Treće i najubedljivije mišljenje je da čitavo „Arapsko proleće“, odnosno napad na Irak, Libiju i potonji događaji zaključno sa Sirijom, jeste posledica želje SAD-a da kontroliše bliskoistočnu naftu i gas. Sadašnji svetski poredak je ustrojen na tome što „krv civilizacije“, naftu, kontrolišu SAD svojom vojnom i ekonomskom moći. No, prema analitičarima Pentagona, prelazak na korišćenje gasa u industriji, grejanju i drugim sferama, dovodi i do neminovnosti preustrojstva svetskog poretka. Svet više neće biti „svet nafte“ u kojem su SAD imale vodeću ulogu, već će to biti „svet gasa“ gde one imaju veoma slabe pozicije. Gas, zapravo, u XXI veku zauzima mesto kakvo je u XIX veku imao ugalj, a u XX veku nafta. Zato SAD pokušavaju da zauzmu države koje imaju gas i tako umanji značaj Rusije.
Portal specijalizovan za politička pitanja „forum.polismi.org“ konsultovao je više specijalista za Bliski istok, i svi su saglasni „da je to rat za naftu i gas“. Jedan od američkih arhitekata rata na Bliskom istoku Džon Bolton je tim povodom izjavio da je Bliski istok „važan region za proizvodnju nafte i prirodnog gasa, i mi smo za njega vodili mnogo ratova kako bi zaštitili našu ekonomiju od negativnih uticaja prekida dostave ili kupovine po visokim cenama“. Drugi cilj Amerikanaca je, ističu francuski analitičari, da – pošto ovladaju Bliskim istokom – nastave ka Centralnoj Aziji i izgrade gasovod i naftovod preko cele Centralne Azije kojim bi tekao gas i nafta iz Turkmenistana, Uzbekistana i Kazahstana, preko Afganistana i Pakistana, do Indijskog okeana, te da ta izvorišta preotmu od Rusa. Zato je za Vašington važna kontrola „puta svile“, jer bi njime trebalo da potekne jeftina i sigurna nafta i gas za SAD. No, nafta, a posebno gas iz ovog regiona (koje kontrolišu SAD, a ne Rusija) trebalo bi da oslobode i Evropsku uniju od zavisnosti od Rusije u vezi sa ovim pitanjem. A u tome važnu ulogu, za Zapad, ima i Srbija.
Prateći mape mi možemo, dakle, da vidimo koliko je velika geopolitička borba između SAD-a i njenih saveznika sa jedne strane, i Rusije, Kine i Irana sa druge, za kontrolu izvora i gasovoda, odnosno naftovoda na Bliskom istoku i u Centralnoj Aziji. Međutim „velika igra“ koja se rasplamsava između najjačih država sveta sve više se svodi na borbu SAD-a i Rusije za kontrolu nad evroazijskim naftnim i gasnim resursima.
Gde je tu Sirija?
Prema američkim planovima, Sirija je neodvojivi deo željenog, 1.200 kilometara dugog tzv. arapskog gasovoda.
Prema podacima koje navodi prethodno spomenuti portal, smena režima u Siriji je planirana (kao i u Iraku, Libiji, Libanu, Somaliji, Sudanu i Iranu) još pre 20 godina, upravo zbog nafte i gasa, a sada samo vidimo sprovođenje tog američkog plana. Ukoliko Amerikancima uspe da ovladaju željenim državama, slede napadi na Iran i Rusiju, a potom i na Kinu – ističe Pepe Eskobar.
Sirija ima centralnu ulogu u planiranom „arapskom gasovodu“ i zato se našla na udaru „opozicije“, tačnije SAD-a, jer se sirijski predsednik Asad nije saglasio da ovaj gasovod prolazi kroz Siriju pod američkim uslovima.
Godine 2006. u pentagonskom časopisu „Armed forses džurnal“ objavljen je članak pukovnika Ralfa Petersa „Blood borders. How a better Middle East would look“ („Krvave granice. Kako bi izgledao bolji Bliski istok“) sa mapom koja pokazuje strateške planove SAD-a za stvaranje „Velikog bliskog istoka“ i drobljenje država iz ovog regiona na pseudodržave, koje je lako kontrolisati i korumpirati (o čemu je „Pečat“ već pisao).
Plan je svojevremeno u Izraelu promovisao američki državni sekretar Kondoliza Rajs. Pukovnik Peters je potom objavio i knjigu (ponovo sa mapama „Novog Bliskog istoka“, pod naslovom „Nikada ne završavajte rat“ – „Never Quit the Fight“), koja je postala zvanični udžbenik vojnih akademija za pripremu viših oficira i kursevima za generale u SAD-u.
Godine 2010. kreće „Arapsko proleće“ kojim se požar širio od Maroka do Sirije, sa ciljem, kako je pukovnik Peters napisao, da se uspostave granice „po krvi“. U februaru 2012. u SAD-u je održano „neoficijelno“ savetovanje u vezi sa pitanjem stvaranja nove države Beludžistan (danas u sastavu Pakistana, Afganistana i Irana), pod pokroviteljstvom kongresmena D. Rorabahera, a specijalni gost je bio i spomenuti pukovnik Peters.

KONTROLISANA DEMOKRATIZACIJA Možemo, dakle, sa sigurnošću tvrditi da iza američkog „izvoza demokratije“ i želje da „demokratizuje planetu“ stoji želja da kontroliše izvore nafte i gasa, kao i gasovode i naftovode kojim će se ovi energenti transportovati. Naravno, podrazumeva se i kontrola cena.
Zbog toga SAD uništavaju regionalne lidere i proverene patriote u okviru „uspostavljanja mira“, „antiterorističkih kampanja“ i „Arapskog proleća“ (korišćenjem i Međunarodnog suda u Hagu), a nameću sebi lojalne ljude kao regionalne vođe. SAD se, kako to ističe pukovnik Peters, ne ograničavaju samo na prosto bombardovanje neke države, već rasplamsavaju pored rata i siromaštva i međuplemenske, međureligiozne sukobe i sve druge moguće netrpeljivosti koje postoje, što će pre ili kasnije dovesti do željenog cilja: raspada svih država na Bliskom istoku, uključujući i sadašnje najvernije saveznike – Saudijsku Arabiju i Tursku. Uporedo sa ovim, cilj SAD-a je da u predstojećim promenama najvažnije resurse kupe kompanije iz SAD-a, i tako istisnu Rusija i Kina. Da bi se ovo postiglo Vašington sprovodi politiku „nikakvih nacionalnih i regionalnih lidera“, zbog čega promoviše ljude bez identiteta i političkog kredibiliteta, odnosno podržava sve one koji se zalažu za dalje mrvljenje (regionalizaciju) svojih država. Deo ove strategije je i rano otkrivanje i onesposobljavanje, odnosno diskreditacija svih novih, patriotski i antiatlantistički usmerenih lidera. Zato SAD podržavaju lidere sa očiglednom kriminalnom prošlošću i „debelim“ dosijeima poput Hašima Tačija, Mila Đukanovića, različitih vođa Al kaide, „Muslimanske braće“, „Pokreta 6. april“, „Kefaja“, jer ih lako kontroliše.

[/restrictedarea]