IZLOG KNJIGE

Mario Vargas Ljosa
POLA VEKA SA BORHESOM
Laguna, Beograd

Prema rečima Branka Anđića, reč je o ispovednoj knjizi u kojoj Vargas Ljosa, osim svog divljenja prema Borhesu-piscu, preispituje i sopstvenu poetiku romanopisca kroz prizmu Borhesovog suprotnog stanovišta, te da „iako Borhes ćuti (sem u dva davna intervjua), knjiga je svojevrstan dijalog dva suprotna pola shvatanja književnosti i njene uloge u duhovnom životu čovečanstva“. Kako ističe sam autor, ova zbirka članaka, predavanja, recenzija svedoči o više od pola veka iščitavanja pisca koji je za njega bio, otkad je pročitao njegove prve priče i oglede u Limi šezdesetih godina prošlog veka, neiscrpan izvor intelektualnog zadovoljstva.
,,Mnogo puta sam ga ponovo čitao i za razliku od onog što mi se dešava s drugim piscima koji su obeležili moju mladost, nikad me nije izneverio; naprotiv, svako novo čitanje obnavlja moje oduševljenje i sreću, otkriva mi nove tajne i finese borhesovskog sveta, tako posebnog po svojim temama i tako sjajnog i otmenog u izrazu. […] Lepota i inteligencija sveta koji je Borhes stvorio pomogle su mi da otkrijem sopstvena ograničenja, a savršenstvo njegove proze da postanem svestan koliko je nesavršena moja. Biće da sam zato uvek čitao – i čitam – Borhesa ne samo sa uzbuđenjem koje pobuđuje veliki pisac, već i sa izvesnom neodređenom nostalgijom i osećanjem da će mi nešto od tog blistavog svemira proisteklog iz njegove mašte i od njegove proze ostati zauvek nedostupno, ma koliko mu se divio i u njemu uživao. […] Šaka knjiga koje je napisao, uvek kratkih knjiga, savršenih kao prsten, gde se stiče utisak da im ništa ne nedostaje niti da ima suvišnog, imala je i ima ogroman uticaj na pisce španskog jezika“, navodi pored ostalog Ljosa u predgovoru svoje knjige.

Prof. dr Predrag Puzović
SRPSKA PATRIJARŠIJA
Pravoslavna reč, Novi Sad

Dvojezična monografija na srpskom i engleskom jeziku sa preko 1.000 kolor fotografija predstavlja kratak pregled istorije SPC od vremena Svetog Save do savremenog doba a obuhvata i najnovije događaje. Autor, profesor na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu, uspeo je da predstavi ključne događaje i pojave iz crkvenog i narodnog života Srba. Ravnomerno su zastupljene sve epohe. Ovu knjigu čini dragocenom to da je u njoj predstavljen najnoviji život crkve: poslednji patrijarsi, tragični događaji koji su pratili raspad zemlje (devedesete godine XX veka), sudbina crkava i manastira na Kosovu i Metohiji, Srpska crkva u rasejanju – u evropskim zemljama, Americi i Australiji.

Nagib Mahfuz
DECA NAŠE ULICE
Agora, Beograd

Reč je o je romanu koji nudi razvijenu alegorijsku sliku mita o stvaranju sveta i širenju grada kao univerzalne metafore civilizacije. U minuciozno razrađenom pentaptihu Nagib Mahfuz, ovenčan 1988. Nobelovom nagradom za književnost, otkriva nam svoje poimanje istorije čovečanstva kao utopijske fantazije o izgubljenom raju. Opisujući politiku kao centralnu osu ukupne ljudske prakse, autor nas dovodi do smele i, za mnoge, grešne misli da su sve religije jednake. Nauka je naslednica vere u neizvesnoj potrazi za savršenim modelom svetskog poretka. Povest našeg šora, tog svetog jajeta iz kog se legu novi i novi krajevi grada, ciklična je: izabrani pojedinac ulazi u svet nasilja i razvrata i trijumfuje u borbi protiv nepravedne sile. Vreme prolazi, svet opeva spasiteljeve podvige, ali zaboravlja lekciju i nanovo tone u nasilje i razvrat. Deca naše ulice su epopeja s porukom da nepravdi mora doći kraj, kao što posle noći dolazi dan. Ovim filozofskim romanom Mahfuz postavlja pred nacionalne vođe sa sredine dvadesetog veka pitanje da li žele da stvaraju društvo pravde i slobode ili bede, iznude i mafijaških klanova. Zbog ovog romana Nagib Mahfuz je bio žrtva atentata od čijih posledica je nekoliko godina kasnije i umro. Preveo sa arapskog Srpko Leštarić.

Tihomir R. Đorđević
PRIRODA U VEROVANJU I PREDANJU NAŠEG NARODA
Srpska književna zadruga, Beograd

Postanak sveta, nebeska tela, planine, pojave, biljke i životinje ‒ cela priroda našla je svoje mesto u našim narodnim verovanjima i predanjima. Njih je pomno izučavao i pregledno tumačio akademik Tihomir R. Đorđević, etnolog, autor ove velike enciklopedije života, i mišljenja ‒ na prostorima srpskog naroda i Jugoslavije, uz veliko poznavanje svetskih izvora, literature, periodike i pamćenja uopšte.

Stevan Tontić
O SRPSKIM PJESNICIMA
Službeni glasnik, Beograd

U ovoj knjizi se, prema rečima autora, nalaze eseji koje je povremeno pisao o srpskim peesnicima, njima pridruživši i nekoliko tekstova o pesnicima koji ne pripadaju srpskoj, ili ne samo srpskoj poeziji, ali su nam, poput duhovnik srodnika, posebno bliski. „Razlozi za tu bliskost“, ističe Tontić u predgovoru svoje knjige, „vezani su za njihove životne sudbine i srpsku književnu sredinu.“
„Ovi su eseji nastajali u periodu od preko četrdeset godina. Pisani su u mirnodopskim, ratnim i izbjegličkim okolnostima, čak i u različitim zemljama, čime se može objasniti njihova neujednačenost u pogledu cjelovitosti sagledavanja ovog ili onog poetskog opusa. Ali se nadam da je u svima prepoznatljivo moje čitanje i tumačenje pjesničkih svjetova“, beleži Stevan Tontić.

Janko Vukotić
USPOMENE IZ TRI RATA
Prometej (Novi Sad) i RTS izdavaštvo (Beograd)

Serdar Janko Vukotić smatran je za najuspešnijeg crnogorskog brigadira. Pa ipak, određen je za komandanta pomoćnih snaga, nazvanih Istočni odred.
Ove uspomene pisane su u Bjelovaru gde je Janko Vukotić bio zatočen. Dakle, kazivanja su napisana u ropstvu na osnovu sećanja koja su bila još sveža, bar kada su u pitanju balkanski ratovi i Prvi svetski rat. Knjiga sadrži dve celine. Uočava se da prvi do, pored pripovedačke, ima i istorijsku vrednost, jer pisac uspomena, dok govori o bratstvu Vukotića i njegovim istaknutim pojedincima, daje i svojevrstan presek istorije Stare Crne Gore 18. i 19. veka. U drugom delu tema su balkanski ratovi i Prvi svetski rat i ovde je hroničar okrenut sažetom i preciznom isticanju političkih i vojnih činjenica. Sećajući se događaja sudbonosnih za Balkan, a posebno za Srbiju i Crnu Goru u balkanskim i Prvom svetskom ratu, serdar Vukotić beleži do detalja razvoj događaja, tok ratnih operacija od Sandžaka, Skadra, Bregalnice, pa do Drine, Goražda, Javora, i Pljevlja. To su bitke u kojima se rame uz rame pod jedinstvenom komandom i nošene zajedničkom idejom bore dve bratske vojske Srbije i Crne Gore.