Svetionik – Čudna geografija

Do vremena kada su se Paštrovići osjećali Bokeljima, Boka je imala i Budvu u sastavu. Danas se ipak smatra da Boku čine tri opštine: Kotor, Herceg Novi i Tivat. Zalivljani i dalje drže Budvane za Bokelje, dočim Budvani, sve manje stari, sve više ljube Montenegro

Boka Kotorska je čudna geografija: ima duhovni zapad na zalivskom istoku (Kotor), i duhovni istok na zalivskom zapadu (Herceg Novi).
Istorijska se Boka proteže od Mokrina – sela u hercegnovskom zaleđu, do Kufina pred Sutomorem.
Do vremena kada su se Paštrovići osjećali Bokeljima, Boka je imala i Budvu u sastavu. Danas se ipak smatra da Boku čine tri opštine: Kotor, Herceg Novi i Tivat. Zalivljani i dalje drže Budvane za Bokelje, dočim Budvani, sve manje stari, sve više ljube Montenegro.
Glavni grad Boke je Kotor.
Zanimljivo je da mnogi Hercegnovljani nerado priznaju ovu činjenicu (od koje ni sam Kotor nema mnogo koristi), dok su Tivćani sasvim saglasni. Kotor vidi Tivat kao nekadašnji dio vlastite teritorije koji za razliku od glavnog grada, stisnutog podno hiljadumetarskih planina, sunca ima duplo više. Nije stoga čudno što je tokom istorije Tivat uvijek bio kotorski ljetnjikovac.
Umnogome montenegrizovan (pa otud i sve manje bokeljski u kulturnom smislu) Kotor vidi Herceg Novi kao divljinu punu (ne)bokeljizovanih Hercegovaca – Srba, kao sistem neuređen, u kome se misli drukčije, pa čak i govori, što je istina, jer Novljani koriste četiri akcenta, za razliku od Tivćana i Kotorana koji koriste dva kratka.
Poslije Beograda, Herceg Novi je – s obzirom na broj stanovnika – grad s najviše diploma Univerziteta u Beogradu i grad s najviše zadužbina.
Kotor je glavni grad zato što je prestoni: Stefan Nemanja nazivao ga je, počev od 1185. svojim vernim, serbskim, stonim, ljubljenim i slavnim gradom, sve do 1371.
Tivat sebe vidi kao Božiji dar (Teodor), jer se u jedinom fjordu na Mediteranu nalazi na obali pitomog, toplog, najvećeg unutrašnjeg – Tivatskog zaliva.
Umjesto da rečene opštine imaju stečenu postmodernu vlast, imaju avaj predmodernu. Herceg Novi ima opštinu preko tri vijeka. Prije 301 godinu zvala se komunitad.
Niko osim Kotora ne može oficijelnoj Podgorici da održi set civilizacijskih lekcija, s pitalicom „U čemu je problem, gospodo?“: nije li logično da ministar turizma ne bude s Brdah, nego iz grada u kome se nalazi 60 odsto cjelokupnog nepokretnog bogatstva Crne Gore? U Zalivu u kome se nalazi 90 odsto cjelokupnog nepokretnog bogatstva!?
Ali je Kotor, kao istorijski uvijek nejak i vazalan, ostao bez konkretnih imena i prezimena koja bi mogla da lupe šakom o sto, te makar protestuju što Boku kao resurs jaše ko stigne. Kotor se podmetnuo poda Crnu Goru, i raširio noge, dočim bi trebalo da bude obratno, jer je Kotor gramatičko i civilizacijsko muško.
Kako bilo, bokokotorske zemlje podijeljene su na političke feude – što i jeste prepreka da 206. godine od kratkotrajnog i jedinog legalnog ujedinjenja Boke Kotorske i Crne Gore (1813–1814) prpošno nastupe sa zahtjevom da Boka Kotorska postane jedna jedina opština. Ne da bi se otcijepila. Nego da bi zaplovila u susret boljoj budućnosti kao region sa strateškom, kulturnom i privrednom plavo-bijelom pričom.
Jer Crna Gora ne zna za more od novembra do maja.

Programski format Svetionika jeste da bljeska s upravo bokokotorske nulte nadmorske. S jedine geografije na svijetu na kojoj naš narod i dalje živi uz more