Pisma iz Tamnog vilajeta – Sveti ratnici se vraćaju kući

Da li se u Bosnu zaista vraća tek devet državljana BiH, boraca ID, ili ih je mnogo više, o čemu svedoči spisak imena onih koji deportaciju čekaju smešteni u kurdskim kampovima?

Upozorenje Vladimira Putina da se poslije poraza u Siriji mnogi militanti sele u druge regione, gdje žele da stvore jake baze, a jedna od glavnih meta im je Balkan, Izetbegovićevo Sarajevo pripisalo je zlonamjernoj interpretaciji prilika u vezi sa Sirijom. No nije prošlo mnogo od ove izjave predsednika RF, a pitanje svijesti o kolektivnom interesu Bošnjaka – o savezništvu i neprijateljstvu – zaoštrava se ovih dana, posebno nakon vijesti o povratku kući poraženih bosanskih džihadista. Dok čaršija upadljivo šuti, mnoga neodgovorena pitanja lebde na javnoj sceni Evropske unije, Sjedinjenih Američkih Država i Rusije.

NEIZGOVORENA PITANJA Sarajevski mediji tvrde da policijske agencije BiH s Tužilaštvom i Ministarstvom bezbjednosti obavljaju ozbiljne pripreme uoči deportacije i dolaska devetorice državljana BiH, boraca Islamske države u Siriji i Iraku. Riječ je o Emiru Ališiću, Hamzi Labidiju, Jasminu Keseroviću i Senadu Kasupoviću. Isporučen će biti i Armin Abdulah Čurt, koga su u Sarajevu davno proglasili mrtvim. Sa njima su i Miralem Berbić iz Zenice, Emir Markota, Muharem Dunić i Armin Dželko. Njihova deportacija trebalo je da ostane u „strogoj tajnosti“, ali su „zlonamjerni mediji“ to otkrili. Da li zbog ove ishitrenosti medija ili turske ofanzive, tek dolazak otpisanih je najavljen pa odgođen. U iščekivanju „svetih ratnika“, brojna pitanja zahtevaju da budu glasno izgovorena. Najpre, ko je sve otišao u Siriju, ko je to organizovao i finansirao, te kako je 360 fanatika moglo, preko sarajevskog, zagrebačkog i bečkog aerodroma, „neprimjetno“ – bez znanja dobro plaćene Obavještajno-bezbjednosne agencije – odlaziti i vraćati se po novu zavedenu i vrbovanu djecu u BiH? Kakva je uloga zapadnih obavještajnih službi? Zašto niko ne spriječava finansiranje terorizma u BiH?

PRIJETNJE, HAOS I SMRT A jasno je kao dan da Al Kaidina teroristička mreža ima punu podršku SAD, Velike Britanije i Francuske. U tom kontekstu bi trebalo tumačiti i pogibiju siromašnih mladića Arnauta Nasera i Midžić Inesa, državljana BiH koji su se u Siriji pridružili Islamskoj državi a ubijeni su u američkom vazdušnom napadu izvedenim dronom. Smrt Arnauta je preko Obavještajnoj agenciji bliskog portala „Žurnal“ potvrdio porodični prijatelj, uz dodatak kako je Arnaut u više navrata uzalud pokušavao da se vrati u BiH. Sa Midžićem je drugačija bila priča. Postao je poznat nakon šokantnog video-snimka na kojem kolje kurdskog borca. Midžić je rođen 1990. u Bihaću. Njegov put u Siriju sa Hadžić Fikretom išao je preko Istanbula, letom iz Sarajeva 15. 8. 2012. Nekoliko puta vraćao se u BiH, prelazio granične prelaze uprkos potjernici koja je raspisana za njim. Dana 20. 6. 2013. letom u Istanbul s njim je otputovao i Edin Zukić. Njemu se 1. 8. 2013. u Siriji pridružila i šerijatski venčana supruga Edina Mulalić. Dečko koji je mjesec dana pre odlaska u Siriju trebalo da odbrani diplomski rad iz engleskog jezika na Pedagoškom fakultetu u Bihaću, stiče ratno ime Salahudin el Bosni ili Abu Salahadin el Muhajer. S odličnim znanjem engleskog Abu Salahadin radi za islamističke medije i uređuje ISIL-ov portal „Vijesti umeta“, koji funkcioniše još uvijek, kao posebna rubrika portala „Islampres“. Za to mesto ga je preporučilo i to što je u Bihaću radio kao prevodilac u „arapskoj nevladinoj organizaciji“.
Uz Midžića, u istom gradu u Siriji, Majadinu, boravio je još jedan zloglasni džihadista iz BiH Jasmin Keserović zvani „Japa“ (1994) iz Zavidovića. U džihad se otisnuo s Bajrom Ikanovićem i Midhatom Đonom 23. januara 2013. Poznat je postao nakon propagandnog videa na kome se pojavljuje pod imenom Abu Muhamad el Bosni kao jedan od aktera filma „Čast je u džihadu, poruka Balkancima“, u kojem otvoreno poziva na ubistva ljudi s Balkana. Na snimku su prikazani autentični kadrovi mosta Golden gejt, jednog od prepoznatljiviih simbola San Franciska, te kadrovi i snimci Las Vegasa. U snimku se veliča Omar Maten, ubica koji je izvršio pokolj u noćnom klubu u Orlandu. Ta imena malo kome šta znače, iako iza njih ostaje smrt i haos.

U RUKAMA KURDSKIH SNAGA Konačno trebalo bi reći da se u Bosnu ne vraća „samo njih devet“ jer se američkoj vojsci i kurdskim snagama do sada predalo 77 osoba iz BiH, od čega je 19 muškaraca, boraca ISIL-a, 24 žene i čak 34 njihove djece.
Podsjetimo da je tokom ofanzive kurdskih boraca, odnosno Sirijskih demokratskih snaga (SDF) koje djeluju uz pomoć SAD, i to na posljednje uporište tzv. Islamske države (IS) u mjestu Baghouz na istoku Sirije zarobljeno 33 državljana BiH. Od 40.000 boraca iz 110 zemalja koji su se pridružili ISIL-u, od 2012. u Siriju i Irak iz Bosne i Hercegovine otišlo je preko 360 ljudi. Uglavnom su tamo odlazili preko Turske, prvo avionom, a zatim ilegalnim putem do sirijskih ratišta. Po svim saznanjima, oko 70 posto njih je bilo u ISIL-u, a dio u Al Nusra frontu.
Vlastima BiH je već izručen Ibro Ćufurović, koji je živio u mjestu Donja Slapnica kod Velike Kladuše.
Poziv Stejt departmenta februara 2019. zemljama širom svijeta da preuzmu svoje državljane – strane borce, ali i žene i djecu koji su u zatvorima u dijelu Sirije koji kontrolišu kurdske snage, upućen je nekoliko dana prije nego je održan sastanak Koalicije za borbu protiv tzv. Islamske države (ISIL) u Vašingtonu.
Na sastanku, kojem je prisustvovao i ministar spoljnih poslova BiH Igor Crnadak, državni sekretar SAD Majkl Pompeo je naglasio da zemlje članice Koalicije moraju preuzeti svoje državljane koji su se borili u Siriji, te ih procesuirati pred domaćim sudovima. Prije svih one iz muškog kampa-zatvora Kamišli, na sirijsko-turskoj granici u kojem se nalaze Albin Sinanović, Nedim Mujčinović i Edin Muftić. Inače, Kurdima se na nepoznatoj lokaciji predala cijela bosanskohercegovačka kolonija.

NEZAVRŠENI SPISAK Riječ o poznatim ISIL-ovcima. S njima su Emir Ališić iz sela Ošve kod Maglaja i njegov posinak Labidi Hamza. O Ališiću, koji je od 2016. u Siriji, izvještavali su brojni mediji nakon što se pojavio u reportaži kurdske televizije o zarobljenim ISIL-ovcima, tvrdeći da je „došao da podrži islam“. Tu je i Begzad Sarač koji se borio u jedinici Al Aksa, pod imenom Abdul Aziz. Jedinicom Al Aksa koja je bila potčinjena direktno Abu Bakr el Bagdadiju komandovao je Bajro Ikanović. Kurdima su se predali i Edvin Babić zvani Osman iz Sarajeva, te Alija Keserović iz Bužima. Keserović se 2017. pojavio u video-zapisu Islamske države pod naslovom „Struktura hilafeta“ u kojem se ta teroristička organizacija hvali „vojnim uspjesima“. S njima je i Amir Selimović, njegova supruga Meliha Delić i njihovo dijete. Selimović je terorista ID koji je prijetio da će zaklati svakog bosanskohercegovačkog muslimana koji je protiv ISIL-a, te da će reisa Kavazovića zaklati pred Sebiljom na Baščaršiji.
Među onima koji su „junački“ položili oružje su Enes Borovac, Salem Hasić sa suprugom Enesom Džinić i jednim djetetom, te Senad Kupusović.
Svršenica magisterija Prirodno-matematičkog fakulteta Aida Kobić iz Zenice, kćerka uglednog fudbalskog trenera, 2013. godine je roditeljima samo SMS porukom javila da se udala i da je u Siriji. Ona se, takođe, nedavno predala Kurdima, zajedno s dvoje djece. Tamo su i Mela Horić iz Čelića s majkom Sabrijom i dvoje djece. Muž joj je poginuo u martu 2015. u borbama kod Kobanea, ali se nije vratila u Bosnu. Mediji su pisali da je sinove upisala u kamp za obuku djece džihadista, na sirijskoj granici s Turskom.
Također, u Kamišliju, ali u kampu El Roj nalaze se Almedina Mujčinović i njezino četvero djece, te njezina majka Fatima. Almedinu je u Siriju poveo njezin svekar Fikret Zukić (59), za kojim je Interpol prošle godine raspisao „crvenu“ potjernicu. U kampu El Roj je i Emina Sinanović, inače supruga Edina Muftića, te dvoje njihove djece. Tu su: Sabina (sa jednim djetetom) i Azemina Sinanović s dvoje djece, kao i Edina Mulalić iz Bužima. Udovica je Inesa Midžića iz Bihaća s kojim je 2013. otišla u Siriju nakon šerijatskog vjenčanja.
U kampu El Hol, kod grada Hasake, u sjeveroistočnoj Siriji, nalazi se zarobljena šarolika grupa bosanskohercegovačkih državljana.
Tu su Muharem Dunić i njegova žena Ajša, ali i Zlata Šabić s troje djece. Pod njenim uticajem, a u organizaciji saboraca njenog supruga Nermina, na sirijsko ratište je, početkom prošle godine, otišla i maloljetna maturantica novopazarske medrese Lejla Brahović. Mediji su pisali kako se Zlata za kratko vrijeme „nametnula kao neprikosnoveni autoritet među ženama iz Srbije i BiH“.
Sa kćerkom Elzedinom u kampu El Roj je i Miralem Berbić (1954), te Ćazima Hodžić s četvero djece. Berbić je punac Berković Nihada iz Tuzle koji se na video-snimcima nazivao džihadističkim imenom Abu Jihad el Bosni i prijetio „nevjernicima“. Poginuo je u borbama oko Kobanea početkom 2015. godine.
Među kurdskim zarobljenicima iz BiH je Fata Fuško-Hodžić s troje djece. Tu su i Amir i Emira Džinić iz Tešnja sa sedmero djece. Amir je u Siriju otišao još 2013. zajedno sa suprugom i čak devetoro djece. Almir, jedan od njegovih sinova, u BiH se vratio 2016. i odmah je uhapšen. Priznao je krivicu zbog sudjelovanja u terorističkim aktivnostima zbog čega je osuđen na minornu kaznu od godinu dana zatvora.

DA SE IPAK UOZBILJIMO? U blizini Hasake se nalazi i Elvira Karalić-Balić iz Vrnograča kod Velike Kladuše koja je ovdašnjoj i regionalnoj javnosti postala poznata kada je 2013. ostavila supruga Salahudina Balića i tamo se udala za Saida Huseinovića iz Bratunca, koji je prije odlaska na ratište neko vrijeme živio u Francuskoj. Huseinović je poginuo u Siriji 2016.
Ranije se Kurdima predalo još desetak BiH državljana, a među njima su i već vraćeni Ibro Čufurović i Abdulah Čurt. U sirijskom kampu El Roj se nalaze i Ćufurovićeva supruga Emina Kečo, Selma Sultanović, supruga Ajdina Blaževića, te Muamera Mehmedagić i Adela Dolamić.
Adelu Dolamić već godinama traži sestra Alema Dolamić tvrdeći da je Adelu, sa osmogodišnjom kćerkom, još 2014. u Siriju odveo suprug Nermin Jahić. Jahić je, navodno, poginuo, pa je ona pobjegla iz kampa u Mubahu i završila u kampu El Roj.
U nepoznatom zatvoru je Mirsada Džafić, dok se u gradu Raka kod kurdskih snaga nalazi Alma Nuhanović, supruga Alena Durme koji su u Siriju otišli u oktobru 2013. Durmo se borio pod imenom Ebu Halim. Njihov povratak u BiH uznemirio je cijeli region.
A koliko ih je zarobljeno od strane regularne vojske Sirije pod komandom Bašara Asada? Gdje je stotinjak boraca Al Nusra fronta koji su pod komandom Nusreta Imamovića učestvovali u okupaciji Idliba? To niko ne zna. Da li je ipak vrijeme, na šta je upozorio Putin, da se uozbiljimo?