Uskršnja poslanica patrijarha Irineja

Patrijarh srpski Irinej čestitao je uskršnje praznike, uz poruku da se posebno moli za braću i sestre na Bliskom istoku i u Ukrajini sa željom i molitvom da se razagna tama greha koja se nadvila nad njima i da se prosvetli um i duša sejačima mržnje prema svetom pravoslavlju.

Vaskrs je praznik svepravoslavnog jedinstva i svehrišćanskog zajedništva, poručio je patrijarh pozivajući, u ime Hrista, na jedinstvo i slogu u Crkvi.

I R I N E J
po milosti Božjoj
pravoslavni Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački i Patrijarh srpski, sa svim
Arhijerejima Srpske Pravoslavne Crkve – sveštenstvu, monaštvu i svim sinovima i kćerima naše svete
Crkve: blagodat, milost i mir od Boga Oca, i Gospoda našega Isusa Hrista, i Duha Svetoga, uz radosni
VASKRŠNJI pozdrav: HRISTOS VASKRSE! VAISTINU VASKRSE!
Danas je proleće dušama našim:
Hristos iz groba kao sunce zasija,
Mračnu buru grehova naših odagna.
Njega pesmom veličajmo jer se proslavi!
(Pashalna bogoslužbena pesma)
Kada posle duge i hladne zime grane rano proleće, celokupna priroda i tvorevina Božja obraduje se
suncu, njegovim toplim zracima i njegovoj energiji koja sve i sva, bez razlike, obasjava i greje. Tada sve
slavi Gospoda, Davaoca sunca i proleća. Tako i mi, braćo i sestre i draga deco duhovna, posle ledene i
užasne zime greha – osobito posle ubistva Bogočoveka Isusa Hrista na Veliki Petak, na Golgoti –
videvši danas Hrista Vaskrsloga, radosno kličemo i pojemo: Danas je proleće dušama našim! Hristos –
Sunce života sa Istoka – iz groba vaskrse i zasija! Mračnu buru grehova naših odagna! Njega pesmom
veličajmo jer se proslavi! Zato smo danas radosni, zato zajedno sa anđelima na nebesima i sa svim
ljudima ovoga sveta likujući pevamo: Hristos vaskrse iz mrtvih, smrću smrt porazi i onima u grobovima
život darova.
Među mnogim izrazima kojima crkveni pesnici veličaju Hrista Vaskrsloga, zapažamo i naziv Proleće.
S pravom Ga tako nazivaju jer Gospod Isus Hristos jeste Proleće našeg novog života. To nije slučajna
pesnička konstrukcija. Tu nije reč o proleću kao godišnjem dobu, već je posredi duboko poimanje smisla
i značenja proleća kao početka, novog života prirode i svega u njoj.
Do Vaskrsenja Gospoda Isusa Hrista, odnosno do Njegovog prethodnog silaska u ad, bili smo u okovima
greha i smrti, u adu preispodnjem. Smrt je gospodarila nad nama. Sišavši u grob, On razruši ad, pokida
okove greha i smrti i oslobodi nas. Objašnjavajući bogočovečansku tajnu silaska Hrista Spasitelja u
grob, Njegovog boravka u njemu i Njegovog Vaskrsenja, sveti apostol Pavle likujući pita: Smrti, gde ti je
žalac? Ade, gde ti je pobeda? U tajni Vaskrsenja, odnosno u tajni Vaskrsloga Gospoda Hrista, sadržana je
naša pobeda nad grehom, smrću i đavolom. Zato je i bilo potrebno da Hristos postane Emanuil što znači
– Bog sa nama, tojest da uzme na Sebe svu našu ljudsku prirodu i da je nerazdeljivo i nesliveno, sjedini sa
božanskom prirodom u jednoj i jedinstvenoj bogočovečanskoj Ličnosti Svojoj. Da kao Bogočovek pobedi
adamovski greh neposlušnosti Bogu i Ocu i satre posledice prvorodnoga greha. Bogočovek Hristos, a ne
samo Bog ili samo Čovek, pobedi satanu, greh i smrt! Tu tajnu pobede Gospod je najavio i prilikom
kušanja, posle Njegovoga krštenja u reci Jordanu, rekavši: „Idi od mene, satano, jer stoji napisano:
Gospodu Bogu svojemu poklanjaj se i njemu jedinome služi” (Mt. 4, 10).
Podsećajući vas na ove jevanđelske istine, pozivamo vas da danas, na dan Vaskrsenja, budemo istinski i
suštinski pričasnici novog i večnog Života, novog i večnog Proleća, Hrista Gospoda. „Neka danas,
niko ne plače zbog greha i sagrešenja, jer oproštaj iz groba zasija”, uzvikuje sveti Jovan Zlatoust. Neka
se više niko ne boji smrti jer nas od nje oslobodi Spasitelj, Koji krsnom smrću Svojom ugasi smrt i
oslobodi one nad kojima je ona vladala. Mi danas slavimo Hrista Vaskrsloga. Slavimo smrt smrti,
slavimo razrušenje ada, slavimo početak novog života, slavimo Uzročnika svega toga, Jedinog
Blagoslovenog i Proslavljenog u vekove vekova.
Na istini Vaskrsenja Hrista Spasitelja, Koji je Vaskrsenjem iz mrtvih Sebe položio, ne samo kao
krajeugaoni kamen Crkve Svoje, već i vere svih nas koji se krstismo u ime Oca i Sina i Svetoga Duha,
utemeljena je sva naša vera, i nada, i ljubav. Mi verujemo i ispovedamo Njega „Koji je vaskrsao u treći
dan, po Pismu”. Bez Vaskrsloga Hrista Gospoda, naša vera ne bi samo bila prazna već bi se i raspršila
poput mehura od sapunice. Sveti apostol Pavle, koji je na poseban način doživeo Istinitog i Vaskrslog
Gospoda Isusa Hrista, zaključuje: „Ako Hristos ne vaskrse, uzalud je vera naša” (IKop. 15, 17). To je
iskustvena vera Apostola narodâ i Crkve Hristove. Neka bi dao Bog da i mi, iskusivši danas Hrista
Vaskrsloga, smelo i bez straha pevamo: Hristos vaskrse!
Za razliku od apostola Pavla, drugi sveti apostoli, koji su doživeli strahotu Velikog Petka, kao i svete
žene mironosice, na drugačiji način su doživeli Vaskrsenje Hristovo. Na vest da je Hristos vaskrsao i
da se javio Kifi, tojest apostolu Petru, i „nekima od žena”, obuze ih strah i trepet, a neki posumnjaše. Umesto radosti i vere, njih obuze strah i sumnja. U sumnji u vest, da je Učitelj vaskrsao, najdalje je
otišao sveti apostol Toma koji bez mnogo razmišljanja reče: „Dok ne vidim rane od klinova i ne metnem
prst u rane od klinova, neću verovati.” Ništa čudno i neobično, ako se ima u vidu kroz kakve su duhovne
borbe i stradanja prošli sveti apostoli! Strašni sud Velikog Petka, sud nad Bogočovekom Hristom,
ostavio je još strašnije posledice na svetim apostolima i onima, koji su išli za Njim i koji su se
nadali, da će ih On osloboditi okova rimskog ropstva. Njihova nada i njihova vera bila je ugrožena dok
su gledali strašno sudilište nad Njim, dok su gledali kako nemilosrdni i surovi čovek, sudi i na krst
raspinje Učitelja njihovog i Čovekoljubivog Spasitelja sveta. Strah iznutra i strah spolja, strah od
Sinedriona, od Pontija Pilata, od Judejâ, strah odasvud! Strah je obuzeo učenike i apostole i oni se
raziđoše na sve strane kao ovce bez pastira. Znajući dobro njihova srca, njihove strahove i njihove
pomisli, Gospod dolazi među njih javljajući im, da je vaskrsao i poručuje im: „Ne bojte se, ja pobedih
svet” (Jn. 16, 33), i: Ne budite neverni nego verni!
Danas On dolazi i nama, braćo i sestre, uplašenima i preplašenima. Uplašenima od globalnog svetskog
poretka i besporetka, od velikih i malih inkvizitora, a i od novih Pilata, koji ponovo sude i presuđuju
istini i pravdi, i ponovo prete Golgotom, nasleđu Božjem na zemlji. I nama On poručuje danas: Ne
plašite se! Ja sam s vama i pobedih svet! Verom prepoznajući u Njemu Pobednika svakoga greha i svake
nepravde i smrti, ohrabrimo se i ne plašimo se onih koji, ne znajući šta čine, još pitaju: šta je
Istina? Mi pak, iskusivši Vaskrsloga Gospoda kao Istinu nad istinama, danas, sabrani oko Njega na
duhovnom Sionu, slavimo Ga i veličajmo, jer Mu dođoše „sva bogoprosvećena svetila sa Zapada, od Severa
i mora, i od Istoka deca Njegova, slaveći Ga kroz vekove”. „Danas je dan Vaskrsenja, ozarimo se
toržestvom!” kliče crkveni pesnik i dodaje: „Zagrlimo jedni druge, recimo braćo i onima koji nas mrze
i svima sve oprostimo Vaskrsenjem!” Neka iz naših grla, a pre toga iz naših srca, poteče pesma i
slavljenje Hrista koji nas proslavi. Svepobednim i sveradosnim pozdravom Hristos vaskrse! još
jedanput pozdravljamo sve vas, draga deco svetosavska u otadžbini i u rasejanju širom sveta. Vaskrs je
praznik svepravoslavnog jedinstva i svehrišćanskog zajedništva. U ime Hrista Vaskrsloga pozivamo
vas na jedinstvo i slogu u Crkvi Njegovoj. Ko nije u jedinstvu sa Crkvom, koju On steče krvlju Svojom,
nije ni sa Njim, Hristom Gospodom.
Bez Hrista nema Crkve, a Crkva nikada nije bez Hrista. Zato van Crkve nema spasenja. Van Crkve je
usamljeni, „autonomni”, bezdomni čovek, sa svojom neposlušnošću Bogu i Crkvi, sa svojim egoizmom i
protivljenjem Duhu Svetome, poput Adama izgnanog iz raja. Takve ljude Sâm Gospod naziva vratima pakla
koja neće nadvladati Crkvu Božju.
Posebno pozdravljamo našu stradalnu braću i sestre na Kosovu i Metohiji koji, iako u okovima
neslobode, obespravljenosti i diskriminacije, danas sa nama slave pobedu Dobra nad zlom, Života nad
smrću, Hrista Vaskrsloga nad demonskim silama tame.
Sa istom ljubavlju u Vaskrslom Hristu Gospodu i toplim molitvama danas pozdravljamo i svu našu braću
i sestre u Dalmaciji i Lici, na Kordunu, u Baniji, Slavoniji i Baranji.
Sa radosnim pozdravom Hristos vaskrse! pozdravljamo svu našu braću i sestre u Republici Srpskoj,
Federaciji Bosne i Hrcegovine, Crnoj Gori, Sloveniji i Bivšoj Jugoslovenskoj Republici Makedoniji,
naročito ove poslednje koji, na čelu sa svojim nepravedno utamničenim Arhiepiskopom, stradaju za
jedinstvo Crkve i za čistotu vere pravoslavne.
Posebno se danas molimo Pobeditelju greha, smrti i ljudske nepravde, za našu u Hristu Gospodu braću i
sestre na Bliskom Istoku i u Ukrajini, sa željom i molitvom da svetlost Hristova Vaskrsenja razagna
tamu greha koja se nadvila nad njima i da prosvetli um i dušu sejačima mržnje prema svetom
Pravoslavlju i ozari ih mirom i svetlošću istine.
Neka Vaskrsli Hristos Gospod pokida okove nepravde, bezakonja i licemerstva kojima sinovi bezakonja
okovaše Arhiepiskopa ohridskog i Mitropolita skopskog g. Jovana koga preko nas pozdravlja čitava
pravoslavna vaseljena i čitav pravdoljubivi svet.
Molimo se Vaskrslom Hristu Gospodu da vas ljubav Božja uvek i neprestano ispunjava. Još jedanput vas srdačno pozdravljamo sveradosnim vaskršnjim pozdravom:

Hristos vaskrse!

Dano u Patrijaršiji srpskoj u Beogradu, o Vaskrsu 2014.
Vaši molitvenici pred Vaskrslim Hristom:
Arhiepiskop pećki, Mitropolit beogradsko-karlovački i
Patrijarh srpski IRINEJ
Mitropolit crnogorsko-primorski AMFILOHIJE
Mitropolit dabrobosanski NIKOLAJ
Episkop šabački LAVRENTIJE
Episkop sremski VASILIJE
Episkop banjalučki JEFREM
Episkop budimski LUKIJAN
Episkop kanadski GEORGIJE
Episkop banatski NIKANOR
Episkop novogračaničko-srednjezapadnoamerički LONGIN
Episkop istočnoamerički MITROFAN
Episkop bački IRINEJ
Episkop britansko-skandinavski DOSITEJ
Episkop zvorničko-tuzlanski HRIZOSTOM
Episkop osečko-poljski i baranjski LUKIJAN
Episkop zapadnoevropski LUKA
Episkop timočki JUSTIN
Episkop vranjski PAHOMIJE
Episkop šumadijski JOVAN
Episkop braničevski IGNJATIJE
Episkop mileševski FILARET
Episkop dalmatinski FOTIJE
Episkop bihaćko-petrovački ATANASIJE
Episkop budimljansko-nikšićki JOANIKIJE
Episkop zahumsko-hercegovački GRIGORIJE
Episkop valjevski MILUTIN
Episkop raško-prizrenski TEODOSIJE
Episkop niški JOVAN
Episkop zapadnoamerički MAKSIM
Episkop gornjokarlovački GERASIM
Episkop australijsko-novozelandski IRINEJ
Episkop kruševački DAVID
Episkop umirovljeni zvorničko-tuzlanski VASILIJE
Episkop umirovljeni zahumsko-hercegovački ATANASIJE
Episkop umirovljeni srednjoevropski KONSTANTIN
Episkop umirovljeni slavonski SAVA
Vikarni episkop jegarski PORFIRIJE
Vikarni episkop moravički ANTONIJE
Vikarni episkop lipljanski JOVAN
Vikarni episkop remezijanski ANDREJ
OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA:
Arhiepiskop ohridski i Mitropolit skopski JOVAN
Episkop pološko-kumanovski JOAKIM
Episkop bregalnički MARKO
Vikarni episkop stobijski DAVID