Pečat – List slobodne Srbije Politički nedeljnik, aktuelna politička dešavanja, društvo, svet, kultura.
Drevna bazilika u nekadašnjoj Nikeji, sada Izniku, u kojoj je 787. godine održan Sedmi vaseljenski sabor, ponovo je pretvorena u džamiju, a dozvolu za to je dala Direkcija za verska pitanja pri Vladi Turske – Dijanet.
Kako je javila Verska inFormativna agencija (VIA), patrijarh Manojlo je, u vreme cara Teodora Laskarisa, u toj crkvi, po svemu sudeći, hirotonisao Svetog Savu u čin arhiepiskopa.
Crkva iz šestog veka, posvećena je Svetoj SoFiji (premudrosti Božjoj), a od vremena Ataturka, 1923. godine bila je muzej.
U njoj su, kako se navodi, tokom protekle sedmice već obavljene muslimanske molitve.
Crkva, uz koju postoji minaret iz osmanskih vremena, restaurirana je prošle godine.
Dnevni list “Hurijet” navodi da se crkva ponovo, “nakon rekonstrukcije”, otvara za islamsko bogosluženje, te da ona “nikada nije bila proglašena za muzej”.
U njoj će sutra, prvog dana Kurban Bajrama, jednog od dva najveća muslimanska praznika, biti obavljen “uobičajeni (islamski) obred”.
Odluka o pretvaranju crkve u džamiju naišla je i na kritiku Turaka. Trgovačka komora Iznika smatra da je postupak “potpuno nerazumljiv”, jer grad živi od turizma.
Istoričar umetnosti S. Mulajim izjavio je da to nije trebalo uraditi, jer je crkva bila veoma značajna za istoriju hršćanstva. On očekuje i da će u svetu biti protesta zbog ovog postupka.
ProFesor umetnosti na izmirskom univerzitetu Haki Onkal smatra da je odluka iz Ankare “bezvredna”, crkva mora ostati muzej, kao i do sada.
Carigradski uticajni dnevnik “Sabah” (Jutro) ovih dana je pisao da će i hram Svete SoFije na BosForu, koji ima status muzeja, ponovi biti džamija. Priprema se instalacija mimbara i propovedaonica za imame.
U Svetoj SoFiji, inače, uz dozvolu turskih vlasti, susreli su se i služili liturgiju pravoslavni prvojerarsi 26. decembra 2000. oko carigradskog i vaseljenskog patrijarha Vartolomeja, povodom dva milenijuma hrišćanstva.
Publicista i verski analitičar Živica Tucić smatra da je crkva Svete SoFije u Nikeji, koja je uz odobrenje turskih vlasti, pretvorena u džamiju, bila jedno od najznačajnijih mesta hrišćanske, posebno srpske istorije, jer je u njoj hirotonisan prvi srpski episkop.
On je podsetio da je u toj crkvi održan i sedmi Vaseljenski sabor.
“Međureligijski odnosi na globalnom nivou mogu se samo graditi uz poštovanje svetih mesta svih religija, hram Svete SoFije je svakako značajna svetinja hrišćanstva i hrišćanske civilizacije”, naveo je Tucić u izjavi dostavljenoj Tanjugu.
On očekuje da bi tim povodom trebalo da reaguju i Beograd, ali i SPC jer su u Nikeji zapravo položeni temelji njene autokeFalnosti.
Drevna bazilika u nekadašnjoj Nikeji, sada Izniku, u kojoj je 787. godine održan sedmi Vaseljenski sabor, ponovo je pretvorena u džamiju, a dozvolu za to je dala Direkcija za verska pitanja pri vladi Turske – Dijanet.
Kako navodi Verska inFormativna agencija (VIA), patrijarh Manojlo je, u vreme cara Teodora Laskarisa, u toj crkvi je, po svemu sudeći, hirotonisao Svetog Savu u čin arhiepiskopa 2019. godine.
Crkva iz šestog veka, posvećena je Svetoj SoFiji (premudrosti Božjoj), a od vremena Ataturka 1923. godine bila je muzej.
Izvor: Tanjug
Ovakav nasilan cin pokazatelj je kako licemernosti drzave koja deklarativno postuje demokratske standarde koje proklamuje EU, tako i primitivizma i mrznje prema razlicitom od sebe i spremnosti da se on tlaci, a njegova uverenja i misljenja suzbijaju svim sredstvima. Zar na celoj povrsini Turske nigde nije bilo drugog mesta gde moze da se podigne dzamija, nego bas na onom koje predstavlja deo kulturne bastine i verskih osecanja jednog naroda. Ova diskriminacija je samo izraz kolektivne osobine, olicene drzavnom politikom, koja slicna ispoljavanja vrsi i u pogledu drugih verskih zajednica na svojoj teritoriji. Evo ilustrativnog primera situacije u kojoj se nalaze alaviti i ostali siiti u Turskoj.
“ISLAM BEZ DŽAMIJE I RAMAZANA
Oko 20 miliona turskih Alavita nije zvanicno priznato kao verska zajednica
JENICEKO – U turskom selu Jeniceko svi su muslimani. Imaju džamiju, ali niko u nju ne zalazi. Tokom islamskog svetog meseca Ramazana niko ne posti. Turski Alaviti su jedna od najliberalnijih islamskih sekti. Oni pevaju i sviraju mističnu muziku tokom svojih verskih ceremonija, u kojima učestvuju i muškarci i žene. Piju alkohol, ne poste i ne idu na hodočašće u Meku.
Dugo trpeći pod otomanskom vlašću, Alaviti kažu da su i danas suočeni sa diskriminacijom, mada vlada u Ankari zvanično/deklarativno drži do verskih sloboda i ljudskih prava u nastojanju da dobije članstvo u EU. U Turskoj, gde većina muslimana pripada sunitskoj grupi i gde je islam pod čvrstom kontrolom Direktorijata za verska pitanja ili Dijaneta, Alaviti kažu da su zapostavljeni.
– Dijanet je državna verska institucija, ali odražava samo sunitska verovanja – izjavio je Rojtersu Fevzi Gumus, generalni sekretar Federacije Alaviti-Bektaši.
Alaviti su labavo povezani sa šiitskim islamom i ima ih oko 20 miliona, od 70 miliona stanovnika Turske.
– Alaviti nisu zvanično priznati kao verska zajednica. Često imaju teškoće u otvaranju bogomolja, dok obavezne verske institucije u školama odbijaju da priznaju identitet onih koji nisu suniti – navela je EU u svom prošlogodišnjem izveštaju o napretku Turske ka priključenju.
Alaviti opominju da je, uprkos zvanično sekularom statusu, Turska u opasnosti da postane sunitska država. Vladajuća partija Pravde i razvoja (AKP) premijera Tajipa Erdogana ukorenjena je u sunitskom islamu i odbija da prizna mesta okupljanja Alavita, poznata kao cemeve, ili da im pruži istu pomoć države kakvu dobijaju džamije.
– Alavizam nije vera. Da je vera, imala bi mesta za molitve – rekao je Erdogan pre dve godine.
Izetin Dogan, predsednik jedne od vodećih turskih alavitskih organizacija, kaže da je alavizam “originalna bit islama”. – Najveći greh za Alavita je da povredi drugoga, da drugome nanese nepravdu – kaže on.
Alaviti tvrde da je njihova vera sinteza mističnog islamskog sufizma, nešto hrišćanstva, zoroastrijanizma i preislamskog šamnizma, koji je prenet iz centralne Azije kada su Turci u 11. veku počeli osvajanje Anadolije.
U alavatskoj cemavi, u zapuštenom delu Istanbula, stotine ljudi kleče u krugu, muškarci sa jedne, žene sa duge strane. Mole se i pevaju uz pratnju saza, instrumenta sa sedam žica nalik gitari.”
Verovatno je alavitska vizija islama suvise liberalna za Tursku.
“Različitosti u ovoj zemlji ponekad je osiguravaju igralište za tajne skupine s ciljem povećanja napetosti i stvoranja haos kroz provokacije protiv “drugih”. Alaviti u Turskoj su jedna od skupina u zemlji koja je predmet diskriminacije i suzbijanja. M. Fethullah Gulen , prije svega kao istaknuti učenjak, stoji protiv ove vrste provokacija i kampanja i prvi istice da bi cemeve ( vjerski objekti alavita) trebale biti izgrađene uz džamije. U nedavno objavljenom intervjuu, dr. Izzettin Dogan, predsjednik Fondacije Cem – koja predstavlja turske alavite – kaže da je Gulen pomogao zajednici više nego bilo što drugo u smislu javne potpore.
Dogan: Gulen je stajao protiv anti-cemevi kampanje
U znak zahvalnosti na izuzetno poštovanom islamskom učenjaku Fethullah Gulen, predsjednik Cem Fondacije Izzettin Dogan rekao je da je Gulen podržao izgradnju cemeva kada je pokrenuto potpisivanje kampanje su protiv cemeva u nekim krajevima Turske.
Dogan je govorio tokom panel rasprave u subotu na Aydin univerzitetu u Istanbulu . Navodeći da je gotovo 2.000 cemeva izgradjeno u Turskoj tokom posljednjih 50 godina, on je rekao da su kampanje potpisivanja lansirane kako bi se stalo na put njihovoj izgradnji u ranim 2000-im. Imajuci u vidu da je bilo mesta gde je prikupljeno i više od 50.000 potpisa(toliko o verskoj toleranciji u Turskoj!), intervju s Gulenom objavljen u američkim dnevnim novinama odigrao je pozitivnu ulogu u usporavanju ove kampanje. U intervjuu, Gulen je rekao da bi cemeve trebale biti izgrađivane pored džamija i da je nepravedno ne grade cemeve alavitima. Dogan kazao je svedočio da je “kao negativne poteze pad nakon razgovora.”
Sta je znacajno, a sto moze da koristi i u prici iz vaseg clanka: siiti ne cekaju da im se njihova ljudska prava “donesu na tacni” kad se drugi “sete” da i oni treba da ih imaju; oni se bore za njih. Evo jednog od protestnih skupova u Turskoj:
http://www.youtube.com/watch?v=rLgr6fKrWc4&feature=player_embedded
Protestni skup jedan je od demokratskih nacina izrazavanja svog misljenja.
I sta je pravoslavnim vernicima preostalo? Hoce li Srbi cekati da se Turska promeni i da ih se seti ili ce bar jednom jasno izraziti ono sto misle i osecaju?