Капитал поверења на тржишту осигурања Србије

Пише др Наташа Петровић Томић,
редовна професорка Правног факултета Универзитета у Београду

Према прогнозама реч која је обележила 2022. годину је ПЕРМАКРИЗА. Ако под тим разумемо све облике криза с којима се последње три године суочавамо – ПАНДЕМИЈА, РАТ И ЕНЕРГЕТСКА КРИЗА – поставља се питање да ли су изазвале поремећаје на тржишту осигурања. Ако је судити по подацима НБС, одговор је НЕ.
Узмемо ли као референтан десетогодишњи период (а у економије се то сматра репрезентативним!), уочавају се следећа кретања: повећање капитала и укупне имовине друштава за осигурање, техничке резерве скоро су утростручене, укупна премија забележила је скок, а нарочито премија животног осигурања, што сведочи о поверењу грађана у производе осигурања. Да не бих понављала податке до којих се може доћи на основу извештаја Народне банке Србије, прећи ћу на оно што сматрам једнако битним, а то је позадина раста тржишта осигурања.
То што је тржиште осигурања показало повећану отпорност на системске ризике, може се објаснити кумулативним деловањем следећих фактора. Прво, креиран је одрживи систем осигурања у чијем средишту је корисник услуге осигурања. Регулаторни оквир осигурања претендује да клијентима пружи осећање заштићености, како на плану материјалног (закључења и извршења уговора), тако и на плану процесног (решавања спорова). Друго, фаворибилан пословноправни амбијент подстиче осигураваче да понуде производе осигурања који одговарају стварним потребама корисника. Иако смо у фазној имплементацији Директиве Solvency II стигли тек до друге фазе, а имплементација Директиве о дистрибуцији осигурања нам тек следи, постоји део регулаторног оквира који гарантује одређени степен правне сигурности. Треће, не може се занемарити перманентна надзорна и регулаторна активност НБС.
Да ли ће формиране резерве осигуравача бити довољне да се одговори на негативна економска очекивања и глобалну финансијску рањивост финансијског сектора? Колико ће друштава моћи да остваре планиране циљеве и добит услед претеће високе инфлације? Иако смо током претходне три године имали релативно негативна очекивања, показало се да је сектор осигурања бележио раст у различитим сегментима. После деценије стабилног раста можемо рачунати на нешто што се зове капитал поверења, по чему се осигурање све више издваја од остатка финансијског сектора. Клијенти су стекли одређени степен поверења да ће осигурање деловати када је најпотребније, а од почетка пандемије као да се отворила Пандорина кутија ризичних догађаја, који су додатно подстакли свест грађана о заштити од ризика. Људима је у кризи потребна нормалност, а има ли производа који може пружити бољу компензацију од осигурања?! Штавише, неки облици животног осигурања – попут штедних или мешовитих осигурања – васкрсли су, што је директна последица тренда раста каматних стопа и пооштравања монетарних услова. Моје је предвиђање да ће глобалне турбуленције створити нове прилике за осигураваче, посебно у погледу полиса које покривају прекид пословања. Може се очекивати и повећана потражња за полисама одговорности (тренутно је рецимо актуелна полиса одговорности на друштвеним мрежама!), али и класичним полисама осигурања имовине. Да не помињем добровољно здравствено осигурање, које у пандемијским годинама бележи постепени раст.
Изазова, дакле, не мањка, али за осигураваче са визијом „притисак је привилегија“. Не постоје дакле, изазови, већ прилике да се унапреди пословање и исплива у први план. Најзад, најважније за даља позитивна кретања на тржишту осигурања, без обзира на то да ли живимо у срећним или несигурним временима, јесте поверење. Јер није важно кроз шта пролазимо ако знамо на кога можемо да се ослонимо! Капитал поверења гура индустрију осигурања, задржава постојеће и привлачи нове клијенте, чува радна места запослених и уопште систем осигурања. Ни најбољи закони, ни редовне регулаторне интервенције не постижу постављени циљ ако осигуравачи својом политиком односа према клијентима нису изградили капитал поверења. То је носећа вредност постпандемијског опоравка целокупне индустрије финансијских услуга.

Оставите одговор

Ваша адреса е-поште неће бити објављена. Неопходна поља су означена *