Koje inicijative i važna pitanja je pokrenuo protekli Sabor SPC-a?
U smutnim vremenima kada se mitropoliji u Crnoj Gori i pravoslavnom življu preti oduzimanjem ingerencija, odnosno rušenjem manastira, kada Jerusalimska i Rumunska patrijaršija nagoveštavaju da će nesporazum prerasti u sukob, kada pitanje SPC-a u Makedoniji nosi niz spornih pitanja, tek završeni majski Sabor SPC-a doneo je nekoliko značajnih inicijativa. Sabor je na ovom značajnom zasedanju dotakao sva goruća nacionalna pitanja čime je potvrdio da SPC jeste jedini ujedinitelj srpskog življa na prostoru bivše Jugoslavije. Sabor je između ostalog, podsetio domaću i međunarodnu javnost na to da bi svaki dijalog o Kosovu i Metohiji koji bi vodio ka gaženju Ustava Srbije i nepoštovanju Rezolucije Ujedinjenih nacija broj 1244 predstavljao direktno podrivanje Povelje UN i međunarodnog poretka uspostavljenog posle Drugog svetskog rata. „Pogrešna rešenja ne bi bila nikakva rešenja nego bi, nažalost, postala uzrok dugoročne – verovatno i trajne – nestabilnosti, nesreće i haosa u Srbiji, posebno u njenoj Južnoj pokrajini, kao i u Jugoistočnoj Evropi uopšte.“
Sa posebnom pažnjom razmotrene su i ozbiljne teškoće sa kojima se suočavaju Mitropolija crnogorsko-primorska i ostale eparhije Srpske pravoslavne crkve koje deluju u Crnoj Gori. Pretnje da će biti srušena crkva Svete Trojice na planini Rumiji; rušenje hrama Svetog Aleksandra Nevskog i Svete Gospođe na Svetom Stefanu; protivpravna namera da se Crkvi oduzmu hramovi na Ćipuru i na Kruševcu; izjava sa najvišeg državnog mesta kojom se Srpskoj pravoslavnoj crkvi osporava i pravno postojanje i pravo na postojanje u Crnoj Gori, a samim tim i pravo na imovinu; javno izražene ambicije pojedinih crnogorskih političara da uređuju crkvena pitanja i da pritiscima, čak preteći silom, manipulišu identitetom i ustrojstvom Pravoslavne crkve u Crnoj Gori, sa neskrivenom željom da je učine instrumentom svojih političkih zamisli; programsko opredeljenje vladajuće crnogorske stranke, Demokratske (!) partije socijalistâ, da agresivno oblikuje crkveni život pravoslavnih hrišćana u Crnoj Gori (srećom, ostavljajući na miru ostale Crkve i verske zajednice)… sve to predstavlja ugrožavanje elementarnih ljudskih prava i verskih sloboda, delatno poricanje sekularnog karaktera države Crne Gore i odbacivanje demokratskog načela odvojenosti Crkve i države, kao i otvoreno uvođenje davno prevaziđene socijalne kategorije, kategorije građana drugog reda, i to na osnovu verske i etničke pripadnosti.
Sabor je izrazio zabrinutost i zbog teškoća kroz koje prolazi Republika Srpska, a time i Srpska pravoslavna crkva u Bosni i Hercegovini. Uveren da i građani Republike Srpske, poput građana u savremenim demokratskim državama uopšte, imaju pravo na slobodno plebiscitarno izjašnjavanje o pitanjima koja smatraju važnim jer je to pravo najizrazitiji, ako ne i jedini primer neposredne demokratije, Sabor je zatražio od svih – kako od domaćih političkih struktura, tako i od relevantnih stranih činilaca i centara odlučivanja – da poštuju Dejtonski sporazum i da tako grade dugoročni mir u Bosni i Hercegovini. Sabor se pozabavio i pitanjem predstojećeg svečanog obeležavanja 1700-godišnjice Milanskog edikta (313.-2013.) u Nišu, rodnom gradu svetog Konstantina Velikog, na pomesnom, svepravoslavnom i svehrišćanskom nivou.
Posebno značajnu vernici su ocenili posetu poglavara Srpske pravoslavne crkve, patrijarha Irineja Pljevljima, gde je osveštao novoizgrađenu crkvu u naselju Guke.